मलयालम लिपि में प्रबोध पाठमाला

"മലയാളം ലിപി മേം പ്രബൊധ് പാഠമാലാ"


പാഠ - 26
കക്ഷാ മേം
(പ്രാധ്യാപക കാ കക്ഷാ മേം പ്രവേശ . സഭീ ശിക്ഷാര്ഥീ നമസ്കാര കരതേ ഹൈം .)
പ്രാധ്യാപക : നമസ്കാര, മൈം ഹിംദീ പ്രാധ്യാപക ഹൂം . മേരാ നാമ ഗോപാല വര്മാ ഹൈ . ആപകാ നാമ ക്യാ ഹൈ ?
കവിതാ : മേരാ നാമ കവിതാ ഹൈ .

പ്രാധ്യാപക : ആപ കഹാം കാമ കരതീ ഹൈം ?
കവിതാ : മൈം ഗൃഹ മംത്രാലയ മേം കാമ കരതീ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപ കിസ പദ പര കാമ കരതീ ഹൈം ?
കവിതാ : മൈം സഹായക കേ പദ പര കാമ കരതീ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപ കഹാം രഹതീ ഹൈം ?
കവിതാ : മൈം ഗാംധീ നഗര മേം രഹതീ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപ യഹാം കൈസേ ആതീ ഹൈം ?
കവിതാ : മൈം ബസ സേ ആതീ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപകാ നാമ ക്യാ ഹൈ ?
അഹമദ : മേരാ നാമ അഹമദ ഹൈ .
പ്രാധ്യാപക : ആപ കഹാം കാമ കരതേ ഹൈം ?
അഹമദ : മൈം കേംദ്രീയ ലോക നിര്മാണ വിഭാഗ മേം കാമ കരതാ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപ കിസ പദ പര കാമ കരതേ ഹൈം ?
അഹമദ : മൈം അഭിയംതാ കേ പദ പര കാമ കരതാ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപ കഹാം രഹതേ ഹൈം ?
അഹമദ : മൈം തിലക നഗര മേം രഹതാ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : ആപ യഹാം കൈസേ ആതേ ഹൈം ?
അഹമദ : മൈം സ്കൂടര സേ ആതാ ഹൂം . കഭീ-കഭീ ബസ സേ ഭീ ആതാ ഹൂം .
പ്രാധ്യാപക : അച്ഛാ, കല മിലതേ ഹൈം . നമസ്കാര .
സഭീ : നമസ്കാര .


പാഠ - 27
ദിനചര്യാ
അംജലി : നമസ്തേ, ക്യാ ആപ ആജകല ഇസ ബസ സേ നഹീം ആതീം ?
ശീലാ : നഹീം, ആജകല മൈം അപനീ സഹേലീ രാധാ കേ സാഥ കാര സേ ആതീ ഹൂം .
അംജലി : ക്യാ രാധാ ആപകേ സാഥ ഹീ രഹതീ ഹൈ ?
ശീലാ : ഹാം, ഹമ ദോനോം യഹാം സാഥ ഹീ രഹതീ ഹൈം .
അംജലി : ഇസസേ മിലോ . യഹ മേരാ ഛോടാ ഭാഈ ദിനേശ ഹൈ .
ശീലാ : ദിനേശ, തുമ ഭീ നൌകരീ കരതേ ഹോ ?
ദിനേശ : നഹീം, മൈം അഭീ നൌകരീ നഹീം കരതാ . മൈം ബീ.ഏ. മേം പഢ഼താ ഹൂം .
അംജലി : ശീലാ, ആപ രാധാ കേ സാഥ കഭീ ഘര ആഇഏ .
ശീലാ : ആജകല മൈം സാരാ ദിന ബഹുത വ്യസ്ത രഹതീ ഹൂം, സാരാ ദിന കൈസേ ബീതതാ ഹൈ, പതാ ഹീ നഹീം ചലതാ .
അംജലി : ആപ സാരാ ദിന ക്യാ കരതീ ഹൈം ?
ശീലാ : മൈം സുബഹ ഛഹ ബജേ ഉഠതീ ഹൂം, ഥോഡ഼ീ ദേര പാര്ക മേം ടഹലതീ ഹൂം . ഘര ആകര നഹാതീ ഹൂം . ഉസകേ ബാദ നാശ്താ ബനാതീ ഹൂം .
അംജലി : മൈം ഭീ അപനീ മാം കേ സാഥ ഘര കേ കാമ മേം മദദ കരതീ ഹൂം .
ശീലാ : നാശ്താ കരനേ കേ ബാദ മൈം നൌ ബജേ കാര്യാലയ കേ ലിഏ നികലതീ ഹൂം .
അംജലി : ക്യാ ആപ ദോപഹര കാ ഖാനാ സാഥ ലാതീ ഹൈം ?
ശീലാ : നഹീം, മൈം ദോപഹര മേം കൈന്ടീന മേം ഖാതീ ഹൂം . കഭീ ഇഡലീ, ദോസാ തോ കഭീ സിര്ഫ ഫല ഖാതീ ഹൂം .
അംജലി : ആപ ശാമ കോ ഘര കബ ജാതീ ഹൈം ?
ശീലാ : മൈം ശാമ കോ കംപ്യൂടര സീഖതീ ഹൂം, ഇസലിഏ ദേര സേ ഘര ജാതീ ഹൂം .







പാഠ - 28
ഘര പര മുലാകാത
വഹ ........ജാതാ/ജാതീ ഹൈ . വേ ...........ജാതേ/ജാതീ ഹൈം .
തനൂജാ - ആഓ സരലാ, ബൈഠോ .
സരലാ - നമസ്തേ . തുമ കൈസീ ഹോ ?
തനൂജാ - നമസ്തേ . മൈം അച്ഛീ ഹൂം . ഇനസേ മിലോ, യേ ഹൈം മേരേ പതി ശ്രീ വര്മാ ഔര യഹ മേരാ ബേടാ വരുണ ഹൈ .
സരലാ - നമസ്തേ .
വര്മാ വ വരുണ - നമസ്തേ, അച്ഛാ ബൈഠിഏ . ഹമ അഭീ ആതേ ഹൈം . ബാജാര മേം കുഛ കാമ ഹൈ . (വര്മാ ഔര വരുണ ബാജാര ചലേ ജാതേ ഹൈം )
തനൂജാ - മൈം തുമ്ഹാരേ ലിഏ ശര്ബത ലാതീ ഹൂം .
സരലാ - ശ്രീ വര്മാ കഹാം കാമ കരതേ ഹൈം ?
തനൂജാ - വേ ദില്ലീ ഹാഈകോര്ട മേം കാമ കരതേ ഹൈം . തുമ്ഹാരേ പതി കഹാം കാമ കരതേ ഹൈം ?
സരലാ - വേ " പോലര " കംപനീ മേം മൈനേജര ഹൈം .
തനൂജാ - ഇസ സമയ തുമ്ഹാരീ ദോനോം ബേടിയാം കഹാം ഹൈം ?
സരലാ - വേ രോജ്ര ഇസ സമയ സംഗീത വിദ്യാലയ ജാതീ ഹൈം തഥാ ശാസ്ത്രീയ സംഗീത സീഖതീ ഹൈം .
തനൂജാ - വേ ദോനോം കിസ സ്കൂല മേം പഢ഼തീ ഹൈം ?
സരലാ - വേ ജവാഹര വിദ്യാലയ മേം പഢ഼തീ ഹൈം . ആപകാ ബേടാ വരുംണ കിസ സ്കൂല മേം പഢ഼താ ഹൈ ?
തനൂജാ - വരുണ മാഡര്ന സ്കൂല മേം പഢ഼താ ഹൈ .
സരലാ - ആജകല ഛുട്ടിയാം ഹൈം . വരുണ സാരാ ദിന ക്യാ കരതാ ഹൈ ?
തനൂജാ - സുബഹ വഹ ആഠ ബജേ സേ നൌ ബജേ തക സ്കൂല മേം തൈരാകീ സീഖതാ ഹൈ . ഘര ആകര വഹ നഹാതാ ഹൈ,
നാശ്താ കരതാ ഹൈ ഫിര ഥോഡ഼ീ ദേര സ്കൂല കാ കാമ കരതാ ഹൈ .
സരലാ - ശാമ കോ വഹ ഖേലതാ ഹൈ യാ നഹീം ?
തനൂജാ - ശാമ കോ വഹ ചാര സേ ഛഹ ബജേ തക ചിത്രകാരീ സീഖതാ ഹൈ . ഛഹ ബജേ കേ ബാദ വഹ പാര്ക മേം ഖേലനേ
ജാതാ ഹൈ . കഭീ-കഭീ സാഇകില ഭീ ചലാതാ ഹൈ . തുമ്ഹാരീ ബേടിയോം കീ ക്യാ ദിനചര്യാ രഹതീ ഹൈ ?
സരലാ - വേ ദോനോം സുബഹ ആഠ ബജേ സേ നൌ ബജേ തക കംപ്യൂടര സീഖതീ ഹൈം, ഫിര ആകര നാശ്താ കരതീ ഹൈം .
കുഛ ദേര പഢ഼നേ കേ ബാദ ടീ.വീ. ദേഖതീ ഹൈം . ശാമ കോ വേ പാംച സേ ഛഹ ബജേ തക സംഗീത സീഖതീ ഹൈം .
തനൂജാ - ക്യാ വേ കുഛ ഖേലതീ ഭീ ഹൈം ?
സരലാ - നഹീം, വേ രോജ്ര നഹീം ഖേലതീം . കഭീ-കഭീ ശാമ കോ ബൈഡമിംടന ഖേലതീ ഹൈം .
തനൂജാ - കിസീ ദിന തുമ സബകോ ലേകര ഘര ആനാ.
സരലാ - ജരൂര, തുമ ഭീ സപരിവാര മേരേ ഘര ആഓ.
തനൂജാ -ഹാം, ആഊംഗീ .


പാഠ - 29
ജന്മദിന കാ നിമംത്രണ
ഗണേശന : നമസ്തേ, രമേശ ജീ .
രമേശ : ഗണേശന ജീ, ആഇഏ . ലതാ ജീ, ആപ ഭീ ആഇഏ . ബൈഠിഏ .
സീമാ : നമസ്തേ ഭാഈ സാഹബ, നമസ്തേ ബഹന ജീ . ആഇഏ, സ്വാഗത ഹൈ .
ഗണേശന-ലതാ : ധന്യവാദ .
രമേശ : കഹിഏ . ചായ യാ കോഫീ ക്യാ ലേംഗേ ? (ഡ്രാഇംഗ രൂമ മേം ബൈഠനേ കേ ബാദ) ഗണേശന : ബസ പാനീ ദീജിഏ . ചായ-കോഫീ ന ലാഏം . സീമാ : ലീജിഏ, പാനീ ലീജിഏ . (ഭൂഷണ കാ പ്രവേശ(
ഭൂഷണ: നമസ്തേ അംകല . നമസ്തേ ആംടീ .
ഗണേശന : ആഓ ബേടേ . ഇധര ആഓ, യഹാം ബൈഠോ .
രമേശ : ബേടേ ഭൂഷണ . അപനാ ഏലബമ ലാഓ, ചാചാ ജീ കോ ദിഖാഓ .
(ഭൂഷണ ഏലബമ ലേകര ആതാ ഹൈ .)
ഭൂഷണ: ദേഖിഏ അംകല . യഹ മേരേ ജന്മദിന കാ ഏലബമ ഹൈ . യഹ ദേഖിഏ, യേ മേരീ ദാദീ ഹൈം . യേ മേരീ ബുആജീ ഹൈം .
രമേശ : ഭൂഷണ, ലാഓ ഏലബമ മുഝേ ദോ . ലീജിഏ ഗണേശന ജീ, ഇസമേം ഹമാരേ പരിവാര കേ ചിത്ര ഭീ ഹൈം, ജരാ ഇന്ഹേം ഭീ ദേഖിഏ .
ഗണേശന : ചിത്ര ബഹുത സുംദര ഹൈം . അച്ഛാ, കല മേരീ ബേടീ കാ ജന്മദിന ഹൈ . ആപ ലോഗ ആഇഏ . ഹമാരേ സാഥ ഭോജന കീജിഏ .
സീമാ : അച്ഛാ, ആഏംഗേ . കിതനേ ബജേ ?
ലതാ : കാര്യക്രമ സാത ബജേ ഹൈ . ആപ ലോഗ ജരൂര ആഇഏ . ഭൂലിഏഗാ നഹീം . അച്ഛാ, ചലതേ ഹൈം .
ഗണേശന : അച്ഛാ, ഇജാജത ദീജിഏ . നമസ്തേ .


പാഠ - 30
ഖാനേ കീ മേജ പര
ചാഹിഏ .
പസംദ ഹൈ .
(ദരവാജേ കീ ഘംടീ ബജതീ ഹൈ)
രമേശ - (ദരവാജാ ഖോലതേ ഹൈം) ആഇഏ, രംഗനാഥന ജീ . വാഹ ! ഭാഭീ ജീ ഭീ ഹൈം . ബഡ഼ീ ഖുശീ ഹുഈ ഭാഭീ ജീ കോ ദേഖകര . ആപകീ തബീയത തോ ഠീക ഹൈ ന ?
രംഗനാഥന - ഹാം, ഇനകീ തബീയത പഹലേ സേ ബേഹതര ഹൈ . ദേരീ സേ ആനേ കീ മാഫ഼ീ മാംഗതാ ഹൂം .
രമേശ - കോഈ ബാത നഹീം, രംഗനാഥന ജീ .
(ആവാജ ദേകര അപനീ പത്നീ സുഷമാ കോ ബുലാതേ ഹൈം .)
സുഷമാ - അരേ ! ജയശ്രീ ഭാഭീ ! ബഡ഼ീ ഖുശീ ഹുഈ ആപകോ സ്വസ്ഥ ദേഖകര . ചലിഏ, അംദര ബൈഠേം . ആജ ഗര്മീ ബഹുത ഹൈ - ആപ ലോഗോം കേ ലിഏ മൈംനേ ഏക പേയ ബനായാ ഹൈ . ആപ ലോഗോം കോ പസംദ ആഏഗാ .
(രസോഈഘര സേ ചാര ഗിലാസോം മേം ഭരകര പനാ ലാതീ ഹൈ)
ലീജിഏ, ഇസേ പനാ കഹതേ ഹൈം .
രംഗനാഥന - (പനാ പീതേ ഹുഏ) വാകഈ . യഹ ബഹുത സ്വാദിഷ്ട ഹൈ . മുഝേ തോ ബഹുത പസംദ ആയാ . മുഝേ ഏക ഗിലാസ പനാ ഔര ചാഹിഏ . യഹ കച്ചേ ആമ കാ ബനാ ഹൈ ന ?
സുഷമാ - ഠീക പഹചാനാ ആപനേ . മുഝേ അച്ഛാ ലഗാ കി ആപകോ യഹ പസംദ ആയാ . മൈം ഔര പനാ ലാതീ ഹൂം .
രമേശ - ചലിഏ, ഖാനേ കീ മേജ പര ബൈഠതേ ഹൈം . വഹീം ബാതചീത ഭീ ഹോഗീ ഔര ഖാനാ ഭീ .
(സഭീ ഖാനേ കീ മേജ പര ജാകര ബൈഠതേ ഹൈം . സുഷമാ പനേ കേ ദോ ഗിലാസ ലാതീ ഹൈ .)
സുഷമാ - ലീജിഏ ഭാഈ സാഹബ പനാ, ഭാഭീ ജീ ആപ ഭീ ലീജിഏ .
ജയശ്രീ - ധന്യവാദ, സുഷമാ ജീ . മുഝേ ഉത്തര ഭാരതീയ ഖാനാ ബഹുത പസംദ ഹൈ .
സുഷമാ - അരേ ! ജയശ്രീ ഭാഭീ മുഝേ ദക്ഷിണ ഭാരതീയ വ്യംജന ബഹുത പസംദ ഹൈം . ദോസാ, ഇഡലീ, ഉത്തപമ തഥാ സാംഭര വിശേഷ രൂപ സേ പസംദ ഹൈം .
രംഗനാഥന - ഭാഭീ ജീ, ആജ ആപനേ മേരീ പസംദ കീ കൌന-കൌന സീ ചീജ്രേം ബനാഈ ഹൈം ?
രമേശ - രംഗനാഥന ജീ, അഭീ ആപകേ സാമനേ ആപകീ പസംദ കീ ചീജേം ആ ജാഏംഗീ - ജമകര ഖാനാ ഖാഇഏ .
(സുഷമാ മേജ പര തരഹ-തരഹ കേ വ്യംജന രഖതീ ഹൈ . സബ ഖാനാ ശുരൂം കരതേ ഹൈം .)
ജയശ്രീ - യഹ കൌന സീ ദാല ഹൈ ? മുഝേ പസംദ ആഈ . സബ്ജിയാം ഭീ ബഹുത സ്വാദിഷ്ട ഹൈം . മുഝേ ദാല ഔര സബ്ജ്രീ ഥോഡ഼ീ ഔര ചാഹിഏ .
സുഷമാ - യഹ ലീജിഏ, യഹ അരഹര കീ ദാല ഹൈ . ഉത്തര പ്രദേശ കേ ലോഗ ഇസേ ബഹുത പസംദ കരതേ ഹൈം . ഥോഡ഼ീ മിഠാഈ ഭീ ലീജിഏ നാ .
ജയശ്രീ - മുഝേ മിഠാഈ പസംദ നഹീം ഹൈ . മൈം മിഠാഈ നഹീം ഖാതീ . ഏക ദിന ഹമാരേ യഹാം ഖാനേ കേ ലിഏ ആഇഏ . ആപകീ പസംദ കേ ദക്ഷിണ ഭാരതീയ വ്യംജന ബനാഊംഗീ .
രമേശ - ഹമ ദോനോം അവശ്യ ആഏംഗേ . ഹമ ദോനോം കോ ദക്ഷിണ ഭാരതീയ വ്യംജന ബഹുത പസംദ ഹൈം .
രംഗനാഥന - അഗലേ രവിവാര കാ ദിന പക്കാ രഹാ . ഭാഭീ ജീ മുഝേ ഏക ഗിലാസ പാനീ ചാഹിഏ .
ജയശ്രീ - സുഷമാ ജീ, മുഝേ ഭീ ഏക ഗിലാസ പാനീ ചാഹിഏ .



പാഠ -31
ദുകാന മേം
ദുകാനദാര : ആഇഏ സാഹബ ആഇഏ . ആപകോ ക്യാ ചാഹിഏ ?
ഗ്രാഹക : ഹമേം ടൂഥപേസ്ട, നഹാനേ കാ സാബുന ഔര കപഡ഼േ ധോനേ കാ പാഉഡര ദിഖാഇഏ .
ദുകാനദാര : യഹ ദേഖിഏ, കോലഗേട ടൂഥപേസ്ട, യഹ ബബൂല ടൂഥപേസ്ട ഔര യഹ ഹൈ വജ്രദംതീ, കൌന സാ ദൂം ?
ഗ്രാഹക : ഹമേം കോലഗേട ദീജിഏ . ദോ സൌ ഗ്രാമ ട്യൂബ കാ ക്യാ ദാമ ഹൈ ?
ദുകാനദാര : പൈംസഠ രുപഏ .
ഗ്രാഹക : യഹ തോ മഹംഗാ ലഗതാ ഹൈ .
ദുകാനദാര : മഹംഗാ നഹീം ഹൈ സാഹബ, ദാമ ഠീക ഹൈ . ലേ ലീജിഏ .
ഗ്രാഹക : അച്ഛാ ദേ ദീജിഏ . സാബുന ദിഖാഇഏ .
ദുകാനദാര : യഹ ലീജിഏ . യഹ ഛോടാ ഔര യഹ ബഡ഼ാ സാബുന ഹൈ . കൌന-സാ ലേംഗേ ?
ഗ്രാഹക : ബഡ഼ാ ദീജിഏ . കിതനേ കാ ഹൈ ?
ദുകാനദാര : ബീസ രുപഏ കാ .
ഗ്രാഹക : ദോ ടികിയാ ദേ ദീജിഏ .
ദുകാനദാര : സാഹബ, മേരീ ബാത മാനിഏ തോ ആപ ഹമാമ സാബുന ലീജിഏ . ഇസകേ സാഥ സാബുനദാനീ മുഫ഼്ത മിലതീ ഹൈ .
ഗ്രാഹക : ഠീക ഹൈ, ഇസകീ ദോ ടികിയാ ദേ ദീജിഏ .
ദുകാനദാര : ബഹുത അച്ഛാ . ഔര ബോലിഏ ?
ഗ്രാഹക : അച്ഛാ, കപഡ഼േ ധോനേ കാ സബസേ അച്ഛാ പാഉഡര കൌന-സാ ഹൈ .
ദുകാനദാര : നിരമാ സബസേ ബഢി഼യാ ഹൈ . ഫേനാ ഭീ അച്ഛാ ഹൈ .
ഗ്രാഹക : നിരമാ ഹീ ദീജിഏ .
ദുകാനദാര : ഛോടാ ദൂം, മീഡിയമ യാ ബഡ഼ാ ?
ഗ്രാഹക : ബഡ഼ാ ദീജിഏ .
ദുകാനദാര : ഔര ക്യാ ദൂം, സാഹബ ?
ഗ്രാഹക : ചായ .
ദുകാനദാര : ചായ തോ ഹമാരേ യഹാം നഹീം മിലതീ, സാഹബ . ഔര കഹിഏ ?
ഗ്രാഹക : ബസ . ബില ബനാ ദീജിഏ .
ദുകാനദാര : യഹ ലീജിഏ ആപകാ ബില .
ഗ്രാഹക : യേ ലീജിഏ പൈസേ .
ദുകാനദാര : യേ ലീജിഏ ബാകീ പൈസേ, ഗിന ലീജിഏ .
ഗ്രാഹക : (ഗിനകര) ഠീക ഹൈ .
ദുകാനദാര : നമസ്തേ സാഹബ .
ഗ്രാഹക : നമസ്കാര .



പാഠ - 32
യാത്രാ കീ തൈയാരീ
പത്നീ : ഉഫ, ഇസ സാല ഗര്മീ ബഹുത ഹൈ . ബതാഇഏ, ക്യാ കരേം ?
പതി : ചലോ, പഹാഡ഼ പര ചലേം . ഠംഡീ-ഠംഡീ ഹവാ കാ ആനംദ ലേം . ബോലോ, കഹാം ജാനാ ചാഹതീ ഹോ - ശിമലാ യാ അല്മോഡ഼ാ ?
പത്നീ : മൈം തോ കൌസാനീ ചലനാ ചാഹതീ ഹൂം . ഉസേ ഭാരത കാ സ്വിട്ജരലൈംഡ കഹതേ ഹൈം . കൌസാനീ കവി സുമിത്രാനംദന പംത കാ ജന്മ സ്ഥാന ഭീ ഹൈ .
പതി : തബ തോ അല്മോഡ഼ാ ഠീക ഹൈ . വഹാം സേ കൌസാനീ പാസ ഹൈ . വഹാം അച്ഛേ ഹോടല ഭീ ഹൈം .
പത്നീ : സുഝാവ തോ ഠീക ഹൈ, മഗര ഗാഡ഼ീ മേം രിജര്വേശന ശായദ ന മിലേ ?
പതി : ക്യോം ന ഹമ ബസ സേ ചലേം ?
പത്നീ : നാ ബാബാ നാ, ഏക തോ പഹാഡ഼ കാ രാസ്താ ഔര ദൂസരേ ബസ കീ യാത്രാ .
പതി : കോഈ ബാത നഹീം . ഹമ ടൈക്സീ സേ ചലതേ ഹൈം . മേരാ ഏക മിത്ര ഹൈ സംജയ കുമാര . വഹ ടൈക്സീ ചലാതാ ഹൈ . ഉസേ ഫ഼ോന കരൂം ?
പത്നീ : യഹ ഭീ കോഈ പൂഛനേ കീ ബാത ഹൈ ? അഭീ കീജിഏ .
പതി : ചിംതാ ന കരോ . ടൈക്സീ കാ ഇംതജാമ പക്കാ സമഝോ . അബ യാത്രാ കീ തൈയാരീ ശുരൂ കരേം ?
പത്നീ : ചാര ജോഡ഼ീ കപഡ഼േ കാഫീ ഹൈം . ഔര ക്യാ-ക്യാ ചീജ്രേം ലേം ?
പതി : പഹാഡ഼ പര ഹല്കീ ഠംഡ പഡ഼ സകതീ ഹൈ . സ്വേടര ഔര ഊനീ ശാല രഖ ലോ .
പത്നീ : ഔര ക്യാ ലേ ചലേം ?
പതി : ശായദ വഹാം പര ബാരിശ ഭീ ഹോ . ഛതരീ യാ രേന-കോട രഖ ലേം .
അച്ഛാ യഹ ബതാഓ, കബ ലൌടനാ ചാഹതീ ഹോ ?
പത്നീ : ശുക്രവാര ശാമ കോ .
പതി : അച്ഛീ ബാത ഹൈ . ടൈക്സീ കേ ലിഏ അഭീ ഫ഼ോന കരതാ ഹൂം .


പാഠ - 33
ഡിസ്പേംസരീ മേം
മേഹതാ : നമസ്തേ, ഡോക്ടര സാഹബ .
ഡോക്ടര : ആഇഏ, കഹിഏ, ആപകോ ക്യാ തകലീഫ഼ ഹൈ ?
മേഹതാ : ഡോക്ടര സാഹബ, യഹ മേരാ ബേടാ മോഹന ഹൈ . ഇസേ കല സേ ബുഖാര ഹൈ . ഇസകേ ശരീര മേം ദര്ദ ഭീ ഹൈ . മുഝേ ബഹുത ചിംതാ ഹൈ .
ഡോക്ടര : ബേടേ, ജരാ മേരേ പാസ ആഓ . തുമ്ഹേം ക്യാ തകലീഫ഼ ഹൈ,......ബതാഓ .
മോഹന : ഡോക്ടര സാഹബ, മുഝേ രാത കോ ഖാംസീ ആതീ ഹൈ . ഏക പല ഭീ ചൈന നഹീം ആതാ . ഖാംസീ സേ നീംദ ഭീ നഹീം ആതീ .
(ഡോക്ടര സ്ടേഥോസ്കോപ സേ മോഹന കീ ജാംച കരതേ ഹൈം .)
ഡോക്ടര : തേജ്ര സാംസ ലോ . അപനീ ജീഭ ദിഖാഓ ബേടേ, ശാബാശ .
മേഹതാ : ഡോക്ടര സാഹബ, കോഈ പരേശാനീ കീ ബാത തോ നഹീം ?
ഡോക്ടര : നഹീം, ചിംതാ കീ കോഈ ബാത നഹീം . ആപകേ ബേടേ കാ ഗലാ ഖരാബ ഹൈ . ഛാതീ മേം ശായദ ബലഗമ ഹൈ . ഏക്സരേ കരാനാ ഠീക രഹേഗാ .
മേഹതാ : ഡോക്ടര സാഹബ, ഏക്സരേ കഹാം കരാഏം ?
ഡോക്ടര : ക്യോം ? ആപകോ സീ.ജീ.ഏച.ഏസ. ഡിസ്പേംസരീ കീ സുവിധാ മിലതീ ഹീ ഹൈ . ആപകോ വഹീം ജാനാ ചാഹിഏ . മൈം പര്ചീ പര ലിഖ ദേതാ ഹൂം .
മേഹതാ : മോഹന കോ ഖാനേ മേം ക്യാ ദൂം, ഡോക്ടര സാഹബ ?
ഡോക്ടര : ഇസേ ഫല ഔര താജ്രീ സബ്ജ്രിയാം ദീജിഏ .
മോഹന : ഡോക്ടര സാഹബ, മുഝേ സംതരാ ഔര സേബ പസംദ ഹൈം . ഖാ സകതാ ഹൂം ?
ഡോക്ടര : ഹാം, ഖൂബ ഫല ഖാഓ .
മേഹതാ : ഡോക്ടര സാഹബ, ഇസേ ദൂധ ദൂം യാ കോഫ഼ീ ?
ഡോക്ടര : ചായ-കോഫ഼ീ നഹീം, സിര്ഫ ദൂധ ദീജിഏ .
മേഹതാ : ഠീക ഹൈ, ഡോക്ടര സാഹബ ഔര കോഈ ദവാ ?
ഡോക്ടര : തീന ദവാഏം ലിഖ രഹാ ഹൂം . ചാര-ചാര ഘംടേ കേ അംതരാല സേ യേ ദവാഏം മോഹന കോ ദീജിഏഗാ .
മേഹതാ : ധന്യവാദ, ഡോക്ടര സാഹബ, നമസ്തേ .
ഡോക്ടര : നമസ്തേ .





പാഠ - 34
ക്രികേട മൈച
(ആംഖോം ദേഖാ ഹാല)
യഹ ആകാശവാണീ ഹൈ . ഇസ സമയ ആപ ഭാരത ഔര ഇംഗ്ലൈംഡ കേ ബീച ഖേലേ ജാ രഹേ ചൌഥേ ഏക ദിവസീയ ക്രികേട മൈച കാ ആംഖോം ദേഖാ ഹാല സുന രഹേ ഹൈം . ഭാരത ഇംഗ്ലൈംഡ കേ തീന സൌ പച്ചീസ രനോം കാ പീഛാ കര രഹാ ഹൈ . ഏക-ഏക രന കേ സാഥ ഹീ ഭാരത ജീത കീ തരഫ ബഢ഼ രഹാ ഹൈ . ദര്ശക ഢോല-നഗാഡ഼േ പീട രഹേ ഹൈം . കുഛ ദര്ശക തിരംഗാ ലേകര ദൌഡ഼ രഹേ ഹൈം . ആകാശ മേം തിരംഗേ ഗുബ്ബാരേ ഭീ ദിഖാഈ ദേ രഹേ ഹൈം . ലാര്ഡ്്സ കേ ഐതിഹാസിക മൈദാന മേം പഹലീ ബാര ഇതനാ ഉത്സാഹ ദിഖാഈ ദേ രഹാ ഹൈ . തിരംഗേ കോ ലഹരാതാ ദേഖകര ഇംഗ്ലൈംഡ മേം ലഘു ഭാരത കാ ദൃശ്യ ദിഖാഈ ദേ രഹാ ഹൈ .

ഗേംദബാജ്ര ഹര തരഹ കീ ഗേംദ ഫേംക രഹേ ഹൈം ലേകിന മധ്യക്രമ കേ ബല്ലേബാജ്ര മോഹമ്മദ കൈഫ഼ ആജ ഗേംദബാജ്രോം കീ ഗേംദോം കീ ധജ്ജിയാം ഉഡ഼ാ രഹേ ഹൈം . ഹര ഗേംദ കോ വേ ഓഫ സാഇഡ കീ തരഫ ആസാനീ സേ ധകേല രഹേ ഹൈം . ഗേംദ ബല്ലേ പര ലഗതേ ഹീ തേജ്ര ഗതി സേ ഭാഗീ ജാ രഹീ ഹൈ . ദോ ഖിലാഡ഼ീ ഉസേ പകഡ഼നേ കേ ലിഏ ദൌഡ഼ രഹേ ഹൈം ഔര ഭാരത കേ ഖാതേ മേം ദോ ഔര രന . അബ ഭാരത കോ ജീത കേ ലിഏ സിര്ഫ ഏക രന കീ ജ്രരൂംരത ഹൈ ഔര യഹ രഹീ ഗേംദബാജ്ര കീ അഗലീ ഗേംദ . ഗേംദ ബല്ലേ കേ നിചലേ ഹിസ്സേ സേ ലഗകര ഓഫ സാഇഡ കീ തരഫ തേജ്രീ സേ ഭാഗ രഹീ ഹൈ . ക്ഷേത്രരക്ഷക ഗേംദ രോകനേ മേം അസമര്ഥ, ഔര യഹ രഹാ ചൌകാ . ഇസീ കേ സാഥ ഭാരത കീ ദോ വികടോം സേ ഐതിഹാസിക ജീത .

ദര്ശക ഉത്സാഹിത ഹൈം . ഭീഡ഼ മൈദാന കീ ഓര ദൌഡ഼ രഹീ ഹൈ . ഭാരതീയ ടീമ കേ കപ്താന സൌരഭ ഗാംഗുലീ ഭീ ഖുദ കോ സംഭാല നഹീം പാ രഹേ ഹൈം . വേ മൈദാന കീ ഓര ദൌഡ഼ രഹേ ഹൈം . വേ അബ അപനീ കമീജ ഉതാരകര ഹവാ മേം ലഹരാ രഹേ ഹൈം . ഭീഡ഼ തിരംഗാ ലഹരാതേ ഹുഏ ഭാരത മാതാ കീ ജയ ബോല രഹീ ഹൈ . ഇംഗ്ലൈംഡ ടീമ കേ ഖിലാഡ഼ീ ഭീ ഖഡ഼േ ഹോകര ഭാരതീയ ടീമ കാ സമ്മാന കര രഹേ ഹൈം . ഭാരത കീ ഇസ ഐതിഹാസിക ജീത കേ സാഥ ഹീ ഹമ സ്ടൂഡിയോ വാപസ ചലതേ ഹൈം .




പാഠ - 35
ഫോന പര
പാത്ര : മോഹന (ഭാഈ)
രേണു (ബഹന)
മീരാ (ബഡ഼ീ ബഹന)
അമരനാഥ (നൌകര)
( ട്രിന-ട്രിന ഘംടീ ബജതീ ഹൈ)
നൌകര : (ഫോന ഉഠാകര) ഹൈലോ . കൌന ബോല രഹേ ഹൈം ?
മീരാ : മൈം മീരാ ബോല രഹീ ഹൂം . അമരനാഥ ബോല രഹേ ഹോ ?
അമരനാഥ : ഹാം, ദീദീ ജീ നമസ്തേ . മൈം അമരനാഥ ബോല രഹാ ഹൂം . ആപ ലോഗ കൈസേ ഹൈം ?
മീരാ : അമരനാഥ തുമ കൈസേ ഹോ ?.........ഹാം, ഹമ സബ ഠീക ഹൈം . അച്ഛാ, ജരാ രേണു കോ ബുലാഓ .
അമരനാഥ : ബഹന ജീ, ആപകീ ജീജീ ഫോന പര ഹൈം .
രേണു : അഭീ ആ രഹീ ഹൂം . (ആകര ഫോന ഉഠാതീ ഹൈം) ഹൈലോ ദീദീ, നമസ്തേ . ക്യാ ഹാല ഹൈം ? സബ ഠീക ഹൈ ?
മീരാ : സബ മജേ മേം ഹൈം . തുമ ലോഗ ക്യാ കര രഹേ ഹോ ?
രേണു : ആജ ഛുട്ടീ ഹൈ ന . ഘര പര ഹീ ഹൈം . അഭീ തോ കുഛ കര നഹീം രഹീ ഹൂം . നാശ്താ കര രഹീ ഹൂം ഔര രേഡിയോ പര ഗാനേ സുന രഹീ ഹൂം . ഹാം, ആജകല ഏക ചിത്ര ബനാ രഹീ ഹൂം . കൈനവസ പര തൈല ചിത്ര ഹൈ . സമുദ്ര തട കാ ദൃശ്യ ബനാ രഹീ ഹൂം .
മീരാ : ബഹുത അച്ഛാ . തുമ തോ ആജകല ചിത്രകാരീ സീഖ രഹീ ഹോ ന ?
രേണു : ഹാം, തീന-ചാര മഹീനേ സേ സീഖ രഹീ ഹൂം . ഹമാരേ ഘര കേ പാസ കലാ മഹാവിദ്യാലയ ഹൈ, വഹീം സീഖ രഹീ ഹൂം .
മീരാ : രോജ ചിത്ര ബനാനേ കാ അഭ്യാസ കരതീ ഹോ ന ?
രേണു : ഹാം ദീദീ . രോജ്ര ഥോഡീ ദേര അഭ്യാസ കരതീ ഹൂം . ഫിര ഗുരൂ ജീ കോ ദിഖാതീ ഹൂം . വേ മുഝേ സുഝാവ ദേതേ ഹൈം . ദീദീ, മുഝേ ലഗതാ ഹൈ കി മൈം തേജീ സേ സീഖ രഹീ ഹൂം .
മീരാ : ബഹുത അച്ഛാ . ഔര തുമ്ഹാരീ പഢാഈ ?
രേണു : ഠീക ചല രഹീ ഹൈ ദീദീ . ആപ ക്യാ കര രഹീ ഹൈം ?
മീരാ : മൈം ഏക ഉപന്യാസ പഢ഼ രഹീ ഹൂം . ഭീഷ്മ സാഹനീ കാ ഉപന്യാസ ഹൈ " തമസ " . ബഹുത അച്ഛാ ഹൈ . ദോ- തീന
ദിന സേ പഢ഼ രഹീ ഹൂം . ഇസ പര ഫ഼ില്മ ഭീ ബനീ ഹൈ . ആജ ശാമ കോ ദേഖനേ ജാ രഹീ ഹൂം . അച്ഛാ, മോഹന കഹാം ഹൈ ?
രേണു : അഭീ ബുലാതീ ഹൂം . ഭൈയാ, ജല്ദീ ആഓ . ദീദീ ബാത കരനാ ചാഹതീ ഹൈം .
മോഹന : (ഫ഼ോന ഉഠാകര) ഹൈലോ ദീദീ . കൈസേ ഹൈം ആപ സബ ? ക്യാ ചല രഹാ ഹൈ ?
മീരാ : സബ ബഢി഼യാ ഹൈ . തുമ ബതാഓ, അഭീ ക്യാ കര രഹേ ഹോ ?
മോഹന : ഖാസ കുഛ നഹീം, അഖ഼ബാര ദേഖ രഹാ ഹൂം .
മീരാ : തുമ്ഹാരേ സംഗീത കാ അഭ്യാസ ഠീക ചല രഹാ ഹൈ ന ?
മോഹന : ഹാം, ദീദീ . അഗലേ മഹീനേ കോലേജ്ര മേം സംഗീത കീ പ്രതിയോഗിതാ ഹൈ . ഉസീ കീ തൈയാരീ കര രഹാ ഹൂം .
മീരാ : ക്യാ ആഇടമ്സ പേശ കര രഹേ ഹോ ? ഭജന ?
മോഹന : നഹീം ദീദീ . ഇസ ബാര രവീംദ്ര സംഗീത കീ പ്രതിയോഗിതാ ഹൈ . ഹമാരീ ടീമ ഏക ഗീത ഗാ രഹീ ഹൈ .
മീരാ : ബഹുത അച്ഛാ . തുമ രവീംദ്ര സംഗീത കബ സേ സീഖ രഹേ ഹോ ?
മോഹന : കരീബ ചാര മഹീനേ സേ . ഇസകേ ലിഏ മൈം ബംഗലാ ഭാഷാ ഭീ സീഖ രഹാ ഹൂം .
മീരാ : ബഢി഼യാ . തുമ്ഹേം അഭീ സേ ഹാര്ദിക ബധാഈ . അച്ഛാ, ഫോന രഖതീ ഹൂം .
മോഹന : അച്ഛാ ദീദീ .




പാഠ - 36
പികനിക
അധ്യാപക : അഗലേ രവിവാര കോ ഹമ ലോഗ കഹീം പികനിക കേ ലിഏ ചലേം .
സുഭാഷ : തബ തോ മജാ ആഏഗാ സര, കഹാം ചലേംഗേ ?
അധ്യാപക : കഹാം ചലേംഗേ, യഹ തോ ആപ ലോഗ ഹീ തയ കരേംഗേ .
ജാവേദ : സര, സൂരജകുംഡ ഠീക രഹേഗാ .
ഗീതാ : നഹീം സര, ആഗരാ അച്ഛാ രഹേഗാ .
അധ്യാപക : നഹീം ഗീതാ, ഹമ ഇതനീ ദൂര നഹീം ജാഏംഗേ . സൂരജകുംഡ ചലേംഗേ .
ഗീതാ : കബ ചലേംഗേ ?
അധ്യാപക : ഹമ സുബഹ നാശ്താ കരകേ നൌ ബജേ നികലേംഗേ ഔര ദസ ബജേ വഹാം പഹുംചേംഗേ, വഹാം ഘൂമേംഗേ, ഖേലേംഗേ ഔര ഗാനാ ഗാഏംഗേ . ബഡ഼ാ ഹീ സുംദര പഹാഡ഼ീ ക്ഷേത്ര ഹൈ . ബീച മേം കുംഡ ബനാ ഹൈ .
ജാവേദ : അച്ഛാ, ഖാനേ കാ ക്യാ പ്രബംധ ഹോഗാ ?
സുഭാഷ : ദോ വിദ്യാര്ഥീ മിഠാഈ ലാഏംഗേ . ദോ വിദ്യാര്ഥീ നമകീന ഔര ദോ വിദ്യാര്ഥീ ഫല ലാഏംഗേ .
അധ്യാപക : ഗീതാ ഔര ശീലാ പൂഡ഼ിയാം ബനാകര ലാഏംഗീ ഔര സുരേംദ്ര ഛോലേ ലാഏഗാ . രീടാ കേക ലാഏഗീ .
ജാവേദ ഔര സുരൈയാ : ഔര ഹമ ഖീര ലാഏംഗേ .
അധ്യാപക : രവിവാര കോ ബസ സാഢ഼േ ആഠ ബജേ ആ രഹീ ഹൈ . ആപ സബ ആഠ ബജേ യഹാം പഹുംചിഏ .
സുഭാഷ : ക്യാ സുഷമാ മൈഡമ ഭീ ചലേംഗീ ?
അധ്യാപക : നഹീം, വേ നഹീം ആഏംഗീ . ഉനകോ കുഛ കാമ ഹൈ .
അധ്യാപക : ക്യാ മീരാ ജീ ആഏംഗീ ?
സുഭാഷ : മുഝേ മാലൂമ നഹീം . ശായദ നഹീം ആഏംഗീ .
ജാവേദ : സര, വഹാം മൌസമ കൈസാ രഹേഗാ ?
അധ്യാപക : ആജകല ബാരിശ ഹോ രഹീ ഹൈ, ഇസലിഏ വഹാം മൌസമ സുഹാവനാ ഹോഗാ .



പാഠ -37
സാക്ഷാത്കാര
ഉമ്മീദവാര : നമസ്തേ .
ബോര്ഡ കാ അധ്യക്ഷ : നമസ്തേ, ആപ പ്രിയരംജന മുഖര്ജീ ഹൈം ന ? ബൈഠിഏ .
മുഖര്ജീ : ധന്യവാദ .
അധ്യക്ഷ : അച്ഛാ, ആപ നാഗപുര യൂനിവര്സിടീ കേ സ്നാതക ഹൈം . ബീ.ഏ. മേം ആപകേ വിഷയ കൌന-കൌന സേ ഥേ ?
മുഖര്ജീ : അര്ഥശാസ്ത്ര, ഇതിഹാസ, രാജനീതിശാസ്ത്ര, അംഗ്രേജ്രീ ഔര ഹിംദീ .
അധ്യക്ഷ : ക്യാ ആപകോ മരാഠീ ഭീ ആതീ ഹൈ ?
മുഖര്ജീ : ജീ ഹാം, മുഝേ മരാഠീ ഭീ ആതീ ഹൈ . അച്ഛീ തരഹ ലിഖ-പഢ഼ സകതാ ഹൂം .
സദസ്യ 1 : ക്യാ ആപ ടംകണ, മേരാ മതലബ ഹൈ, ടാഇപിംഗ ജാനതേ ഹൈം ?
മുഖര്ജീ : ജീ ഹാം, മൈം ഹിംദീ ഔര അംഗ്രേജ്രീ ദോനോം മേം ടാഇപ കര സകതാ ഹൂം .
സദസ്യ : ക്യാ ആപകോ ആശുലിപി യാനീ ശാര്ടഹൈംഡ ഭീ ആതീ ഹൈ ?
മുഖര്ജീ : ജീ, ആജകല മൈം ഹിംദീ ആശുലിപി സീഖ രഹാ ഹൂം . അംഗ്രേജ്രീ ശാര്ടഹൈംഡ ഭീ ജാനതാ ഹൂം .
സദസ്യ 2 : മുഖര്ജീ യഹ ബതാഇഏ, ആപകോ ലേഖാ കാ കാമ ആതാ ഹൈ ?
മുഖര്ജീ : ഇസ സമയ മൈം ഏക നിജീ കംപനീ മേം കാമ കര രഹാ ഹൂം . വഹാം ലേഖാ കാ കാമ മൈം ഹീ ദേഖതാ ഹൂം .
സദസ്യ 2 : അച്ഛാ, ബൈലേംസ ശീട കോ ഹിംദീ മേം ക്യാ കഹതേ ഹൈം ?
മുഖര്ജീ : (ജരാ സോചകര) തുലന-പത്ര .
സദസ്യ 2 : ഠീക ഹൈ . ബതാഇഏ, ഹിംദീ കോ സംഘ കീ രാജഭാ−ാാ കബ ബനായാ ഗയാ ?
മുഖര്ജീ : ക്ഷമാ കരേം, മുഝേ ഇസകീ ജാനകാരീ നഹീം ഹൈ .
അധ്യക്ഷ : ആപ നിജീ കംപനീ കീ നൌകരീ ക്യോം ഛോഡ഼നാ ചാഹതേ ഹൈം ?
മുഖര്ജീ : കംപനീ മുഝേ ഇടലീ ഭേജനാ ചാഹതീ ഹൈ, ലേകിന മേരേ പിതാജീ കാ സ്വാസ്ഥ്യ ഠീക നഹീം രഹതാ . ഇസലിഏ ഇസ സമയ മൈം വിദേശ നഹീം ജാ സകതാ .
അധ്യക്ഷ : ഹമ അഹമദാബാദ മേം ഏക ശാഖാ ഖോലനാ ചാഹതേ ഹൈം . യഹ പദ അഹമദാബാദ കേ ലിഏ ഹൈ. ക്യാ ആപ അഹമദാബാദ ജാ സകേംഗേ ?
മുഖര്ജീ : ജീ ഹാം, ഖുശീ സേ ജാ സകതാ ഹൂം . മേരീ പത്നീ ഗുജരാതീ ഹൈ . ഉസകാ മായകാ അഹമദാബാദ മേം ഹീ ഹൈ .
അധ്യക്ഷ : ബഹുത അച്ഛാ, അബ ആപ ജാ സകതേ ഹൈം .
മുഖര്ജീ : ധന്യവാദ .



പാഠ - 38
വിവാഹ കാ നിമംത്രണ
(ഘര കേ ഡ്രാഇംഗരൂംമ മേം പരിവാര കേ സദസ്യോം കേ ബീച ബാതചീത)
മാം : പരസോം രാജീവ കീ ശാദീ ഹൈ . ശാദീ മേം ക്യാ സബ ലോഗ ചലേംഗേ ?
പാര്ഥ : മാം, മൈം തോ ശാദീ മേം ജരൂര ചലൂംഗാ .
മാം : ശാദീ സേ ഏക ദിന പഹലേ മഹിലാ സംഗീത കാ കാര്യക്രമ ഹൈ . മുഝേ തോ മഹിലാ സംഗീത മേം ഭീ ജാനാ ഹോഗാ .
അനു : മഹിലാ സംഗീത മേം മൈം ഭീ ചലൂംഗീ, മാം . വഹാം ഢോലക ബജേഗീ, സബ ഗീത ഗാഏംഗേ ഔര ഖൂബ നാചേംഗേ . മാം, വഹാം മേംഹദീ ഭീ ലഗേഗീ ?
മാം : ഹാം, വഹാം മേംഹദീ ഭീ ലഗേഗീ . ദൂസരേ ദിന രാജീവ കീ ബാരാത ജാഏഗീ .
പാര്ഥ : മൈം ബാരാത മേം ഖൂബ നാചൂംഗാ . മാം, മൈം രാജീവ ഭൈയാ കേ സാഥ ഘോഡ഼ീ പര ഭീ ബൈഠൂംഗാ . ദ്വാര-ചാര മേം ഭീ ഭൈയാ കേ സാഥ രഹൂംഗാ . അനു ദീദീ, ബാരാത മേം തുമ ഭീ ഡാംസ കരനാ .
അനു : നഹീം, മൈം ഡാംസ നഹീം കരൂംഗീ . ബാരാത മേം, മൈം ദുല്ഹന കീ തരഹ ലഹംഗാ-ചുനരീ പഹന കര ജാഊംഗീ തോ ഡാംസ കൈസേ കരൂംഗീ ? പാര്ഥ, തുമ ശാദീ മേം ക്യാ പഹനോഗേ ?
പാര്ഥ : മൈം അപനീ ശേരവാനീ പഹനൂംഗാ പര ഉസകേ സാഥ നഈ ജൂതിയാം ഖരീദനീ ഹോംഗീ . പിതാജീ, ഹമ ബാജാര കബ ജാഏംഗേ .
പിതാജീ : ബാജാര തോ കല ഹീ ജാനാ ഹൈ . രാജീവ കീ ശാദീ കേ ലിഏ കോഈ അച്ഛാ-സാ ഉപഹാര ഭീ ലേനാ ഹൈ .
മാം : ഹാം, മൈം രാജീവ ഔര ഉസകീ ദുല്ഹന കോ ശാദീ കീ യാദഗാര കേ തൌര പര ഏക ബഹുത സുംദര സാ ഉപഹാര ദേനാ ചാഹൂംഗീ .
അനു : മാം, മൈം അപനേ ലിഏ ഏക നഈ ഡ്രേസ ഭീ ഖരീദൂംഗീ .
മാം : ഠീക ഹൈ, തുമ്ഹാരേ ലിഏ ഏക നഈ ഡ്രേസ ഭീ ദേഖേംഗേ .
പാര്ഥ : ശാദീ മേം ബഹുത മജാ ആഏഗാ . ഹമ ഖൂബ ഗോലഗപ്പേ, ആലൂ കീ ചാട ഔര ആഇസക്രീമ ഖാഏംഗേ .
അനു : മാം, ക്യാ ഹമ രാതഭര വഹീം രുകേംഗേ ? ഫേരേ തോ ദേര സേ ഹോംഗേ ഔര ഉസകേ ബാദ ഹീ ജൂതാ ഛുപാഈ കീ രസ്മ ഹോഗീ . ദൂല്ഹേ കീ സാലിയാം മിലകര ഗാഏംഗീ " പൈസേ ദേ ദോ, ജൂതേ ലേ ലോ " . ശാദീ കാ അസലീ മജ്രാ തോ വഹാം ആഏഗാ .
മാം : ഹാം, ഹമ ലോഗ വിദാഈ തക വഹീം രഹേംഗേ . വിദാഈ തോ സുബഹ ചാര ബജേ തക ഹീ ഹോ പാഏഗീ .
പിതാജീ : മൈം ഔര പാര്ഥ തോ ഖാ-പീകര ഘര ആ ജാഏംഗേ . തുമ മാം-ബേടീ വിദാഈ തക രുക ജാനാ . അനു കോ അപനേ ദൂല്ഹേ ഭൈയാ ഔര നഈ ദുല്ഹന ഭാഭീ കേ സാഥ രഹനാ അച്ഛാ ലഗേഗാ .
മാം : ഠീക ഹൈ, ഫിര ഹമ ദോനോം അഗലീ സുബഹ ദുല്ഹന കീ മുംഹ-ദിഖാഈ കീ രസ്മ കേ ബാദ ഹീ ഘര ലൌടേംഗീ .
പിതാജീ : ഹാം, യഹീ അച്ഛാ രഹേഗാ .


പാഠ - 40
മുംബഈ കീ ബാരിശ
ബചപന സേ ലേകര അഠാരഹ വര്ഷ കീ ആയു തക മൈം മുംബഈ മേം രഹീ ഹൂം . മുംബഈ ഏക സുംദര മഹാനഗര ഹൈ . യഹാം ഊംചീ-ഊംചീ ഇമാരതേം ഹൈം തോ യഹാം സമുദ്രതട, ഹരിയാലീ തഥാ സുംദര പാര്ക ഭീ ഹൈം .
മുംബഈ മേം ജൂന സേ അഗസ്ത മാഹ തക ഖൂബ ബാരിശ ഹോതീ ഹൈ . ബാരിശ ഭീ ഐസീ കി ഹഫ഼്തേ-ദസ ദിന തക സൂരജ കേ ദര്ശന നഹീം ഹോതേ . മുംബഈ മേം ഹമ ഉന ദിനോം ആരേ മില്ക കോലോനീ മേം രഹതേ ഥേ . യഹ കോലോനീ ഏക പഹാഡ഼ീ പര ബസീ ഹൈ . കോലോനീ കേ ബീച-ബീച മേം യഹാം ജംഗല ഭീ സംരക്ഷിത ഹൈ . ബാരിശ കേ ദിനോം മേം യഹ കോലോനീ ഖൂബ ഹരീ-ഭരീ ഹോ ജാതീ ഥീ . സഡ഼ക കേ ദോനോം തരഫ ഗുലമോഹര കേ പേഡ഼ ഥേ . ഗുലമോഹര കേ ഫൂലോം സേ ഢകീ സഡ഼കേം ബഹുത സുംദര ലഗതീ ഥീം . ഹമാരീ കോലോനീ കേ പാസ ഹീ ഫ഼ില്മ സിടീ ഥീ . ഫ഼ില്മ സിടീ തഥാ കോലോനീ മേം ഫ഼ില്മോം കീ ശൂടിംഗ ഹോതീ ഥീ . ഹമ ലോഗ ഭീ അക്സര ശൂടിംഗ ദേഖനേ ജാതേ ഥേ .
ബചപന മേം ബാരിശ കേ ദിനോം മേം സ്കൂല ജാനേ മേം ഖൂബ ആനംദ ആതാ ഥാ . ഹമ സബ ബച്ചേ ഗമബൂട ഔര ബരസാതീ പഹനകര സ്കൂല ജാതേ ഥേ . ബാരിശ അധിക ഹോനേ പര രേലവേ ലാഇന പര പാനീ ഭര ജാതാ ഥാ . ട്രേനേം രുക ജാതീ ഥീം . ബസേം ധീരേ-ധീരേ ചലതീ ഥീം . ഹമ ലോഗോം കോ ആനേ-ജാനേ മേം അസുവിധാ ഹോതീ ഥീ, ഫിര ഭീ ഹമ ലോഗ ഇസ മൌസമ കാ ഖൂബ ആനംദ ഉഠാതേ ഥേ .
ബാരിശ കേ ദിനോം മേം മുംബഈ കേ ലോഗ ഖൂബ പികനിക മനാതേ ഹൈം . യഹാം കാ ഹാജീ അലീ, ജുഹൂ ബീച, ചൌപാടീ കാ സമുദ്രതട, ജഹാംഗീര ആര്ട ഗൈലരീ, പ്രിംസ ഓഫ വേല്സ മ്യൂജിയമ, ഗേടവേ-ഓഫ഼ ഇംഡിയാ, ജീജാ മാതാ ഉദ്യാന, നേഹരൂ വിജ്ഞാന കേംദ്ര, മഛലീഘര തഥാ മഹാലക്ഷ്മീ മംദിര പര്യടന കേ പ്രമുഖ സ്ഥല ഹൈം . മൈം ഭീ പരിവാര കേ സാഥ അക്സര ജുഹൂ ബീച ജാതീ ഥീ . ഘംടോം ഹമ സമുദ്ര മേം ഉഠനേ വാലീ ഉംചീ-ഊംംചീ ലഹരേം ദേഖതേ രഹതേ ഥേ . കഭീ-കഭീ ഹമ സമുദ്ര മേം നഹാതേ ഭീ ഥേ . രേത കേ ഘരൌംദേ ബനാകര ഉന്ഹേം രംഗ-ബിരംഗീ കാഗജ്ര കീ ഝംഡിയോം സേ സജാതേ ഥേ . ശാമ ഹോനേ കേ ബാദ സമുദ്രതട പര ഭീഡ഼ ബഢ഼നേ ലഗതീ ഥീ . ഖാനേ-പീനേ കീ ദുകാനോം പര ഭീ ഖൂബ ഭീഡ഼ ഹോ ജാതീ ഥീ . ഹമ മുംബഈ കീ മശഹൂര "ഭേലപൂരീ " ഔര "പാനീ പൂരീ " (ഗോലഗപ്പേ) അവശ്യ ഖാതേ ഥേ . മിര്ച ലഗനേ പര സബ നാരിയല പാനീ പീതേ ഥേ .
സമുദ്രതട പര ഹോനേ വാലേ സൂര്യാസ്ത കാ അദ്ഭുത ദൃശ്യ ദേഖകര ഹീ ഹമ സബ ഘര ലൌടതേ ഥേ . ആജ ഭീ മുഝേ ബചപന കേ ഉന ദിനോം കീ യാദ ആതീ ഹൈ .








പാഠ - 41
അംതരരാഷ്ടീയ വ്യാപാര മേലേ മേം

ഹര സാല കീ തരഹ ഇസ സാല ഭീ പ്രഗതി മൈദാന മേം 14 നവംബര സേ അംതരരാഷ്ട്രീയ വ്യാപാര മേലാ ലഗാ ഹൈ . ഹമനേ പിഛലേ സാല യഹ മേലാ ദേഖാ ഥാ . ഇസ ബാര ഭീ ബച്ചോം നേ ആഗ്രഹ കിയാ . ഇസലിഏ ഹമ പിഛലേ രവിവാര കോ മേലാ ദേഖനേ ഗഏ.
ഇസ ബാര മേലേ മേം ഭാരത കേ സഭീ രാജ്യോം കേ സാഥ-സാഥ കഈ അന്യ ദേശോം നേ ഭീ ഹിസ്സാ ലിയാ . യഹാം ചീന, ജാപാന തഥാ കോരിയാ ആദി ദേശോം കീ ബഡ഼ീ-ബഡ഼ീ കംപനിയാം അപനാ സാമാന ലേകര ആഈ ഹൈം . പിഛലേ സാല കുഛ വിദേശീ കംപനിയാം മേലേ മേം നഹീം ആഈ ഥീം .
പിഛലീ ബാര ഭീഡ഼ കീ വജഹ സേ ഹമ ജാപാന പൈവേലിയന നഹീം ദേഖ സകേ ഥേ ഇസലിഏ സബസേ പഹലേ ഹമ ജാപാന കേ പൈവേലിയന മേം ഗഏ . ജാപാനീ മംഡപ മേം മശീനേം ദേഖനേ ലായക ഥീം വ ഇസമേം ഹര തരഹ കേ ഇലൈക്ട്രോനിക സാമാന ജൈസേ ടീ.വീ., വാശിംഗ മശീനേം തഥാ ഫ്രിജ്ര ആദി കാ പ്രദര്ശന കിയാ ഗയാ ഥാ . ഹമനേ ഭീ യഹാം സേ സോനീ കാ ഫ഼്ലേട സ്ക്രീന ടീ.വീ. ഖരീദാ . മേലേ മേം കോരിയാ കാ മംഡപ ബഹുത അച്ഛാ ഥാ .
ഇസകേ ബാദ ഹമ മേലേ കാ മുഖ്യ ആകര്ഷണ ചീന കാ പൈവേലിയന ദേഖനേ ഗഏ ഥേ . യഹാം കേ സസ്തേ ബിജലീ കേ സാമാന തഥാ ഖിലൌനോം നേ സബകോ ആകര്ഷിത കിയാ . ഹമനേ ഭീ യഹാം സേ "സിഏഫല" ലാഇട്സ ലീ ജിസസേ ബിജലീ കീ ബചത ഹോ സകേ .
പിഛലേ സാല മുഝേ ആംധ്ര പ്രദേശ കേ മോതിയോം സേ ബനേ ഗഹനോം നേ ബഹുത ആകര്ഷിത കിയാ ഥാ ലേകിന മൈം ലേ നഹീം സകീ ഥീ . ഇസ ബാര മൈംനേ യഹാം സേ പടോലാ കീ ഏക സാഡ഼ീ ഔര മോതിയോം കാ ഹാര ലിയാ .
ഹമനേ ഗുജരാത കേ മംഡപ മേം ജാനേ കീ കോശിശ കീ ലേകിന അംദര നഹീം ജാ സകേ . ഭീഡ഼ ബഹുത ഥീ . ഹമനേ ബാഹര ഹീ പാവ-ഭാജീഞ്ജ് ഔര ഢോകലാ ഖായാ .
ഇസകേ ബാദ ഖൂബസൂരത ഗരമ ശാലേം ഖരീദനേ കേ ലിഏ ഹമ ഹിമാചല പ്രദേശ കേ പൈവേലിയന മേം ഗഏ . ജമ്മൂ-കശ്മീര കേ പൈവേലിയന മേം കശ്മീരീ കഢാഈ കേ ഗരമ സൂട, ശാലേം തഥാ അഖരോട കീ ലകഡീ കാ ഫര്നീചര ദേഖനേ ലായക ഥാ . പിഛലേ സാല യഹാം സേ ഹമനേ കശ്മീരീ കാലീന ലിയാ ഥാ . ഇസ ബാര മൈംനേ യഹാം സേ ഏക ഗരമ സൂട ഖരീദാ .
ഇസകേ പശ്ചാത് ഹമ അസമ തഥാ നാഗാലൈംഡ കേ പൈവേലിയന മേം ഭീ ഗഏ . യഹാം ബേംത കാ ബനാ ഹുആ ആകര്ഷക ഫര്നീചര ദേഖാ . പിഛലീ ബാര ബച്ചോം നേ യഹാം സേ ജൂട കാ ബനാ ഝൂലാ ഖരീദാ ഥാ . ഇസ ബാര ഉന്ഹോംനേ യഹാം സേ സൂഖേ ഹുഏ ഫൂല, ആകര്ഷക തഥാ രംഗ-ബിരംഗീ പത്തിയാം തഥാ ഫൂലദാന ഖരീദാ .
സാരാ ദിന ഘൂമതേ-ഘൂമതേ ഹമ ലോഗ ഥക ചുകേ ഥേ ലേകിന മന അഭീ നഹീം ഭരാ ഥാ . മേലേ കാ സമയ സമാപ്ത ഹോ രഹാ ഥാ, ഇസ വജഹ സേ ഹമ അന്യ പൈവേലിയന നഹീം ദേഖ സകേ . ശാമ കേ ആഠ ബജേ ഹമ മൈദാന സേ ബാഹര ആ ഗഏ .








പാഠ - 42
പാംച പ്രശ്ന
ഏക ബാര ബാദശാഹ അകബര കാ ദരബാര ലഗാ ഹുആ ഥാ . ബീരബല സഹിത സഭീ ദരബാരീ വഹാം ഉപസ്ഥിത ഥേ . ബാദശാഹ നേ ദരബാരിയോം കീ ബുദ്ധി-പരീക്ഷാ ലേനേ കേ ലിഏ കുഛ പ്രശ്ന പൂഛനേ ശുരൂ കിഏ . ഉനകാ പഹലാ പ്രശ്ന ഥാ - " ഫൂലോം മേം സബസേ സുംദര ഫൂല കൌന-സാ ഹൈ ? " ഏക ദരബാരീ തുരംത ബോലാ - ജഹാംപനാഹ, ഗുലാബ . ദൂസരേ നേ കഹാ - കമല . ബീരബല നേ ഇസ പ്രശ്ന കാ കോഈ ഉത്തര നഹീം ദിയാ .
ബാദശാഹ നേ ദൂസരാ പ്രശ്ന കിയാ - " സബസേ പൌഷ്ടിക ദൂധ കിസകാ ഹോതാ ഹൈ ? " ഏക ദരബാരീ നേ തപാക സേ കഹാ - ജഹാംപനാഹ, ഗായ കാ ദൂധ . ദൂസരേ നേ കഹാ - ബകരീ കാ ദൂധ . കുഛ ദരബാരിയോം നേ ഭൈംസ കേ ദൂധ കോ സബസേ ഉത്തമ ബതായാ . ബീരബല കേവല മുസ്കുരാതേ രഹേ, കുഛ ബോലേ നഹീം .
അകബര നേ അഗലാ സവാല കിയാ - " സബസേ മീഠീ ചീജ്ര ക്യാ ഹൈ ? " ഏക ദരബാരീ നേ കഹാ- ഹുജ്രൂര, ബരഫ഼ീ . ദൂസരേ നേ കഹാ - രസഗുല്ലാ . അന്യ ദരബാരിയോം നേ ഭീ കിസീ ന കിസീ മിഠാഈ കോ സബസേ അച്ഛാ ബതായാ. അകബര അബ ഭീ ബീരബല കീ ചുപ്പീ പര ഹൈരാന ഥേ .
ബാദശാഹ നേ അഗലാ പ്രശ്ന പൂഛാ - " സബസേ അച്ഛാ പത്താ കൌന-സാ ഹൈ ? " കിസീ നേ ഭീ തുരംത ജവാബ നഹീം ദിയാ . കുഛ സോചനേ കേ ബാദ ഏക ദരബാരീ നേ കഹാ - " ബാദശാഹ, നീമ കാ പത്താ . ഇസകാ പത്താ അനേക ബീമാരിയോം കോ ദൂര കരതാ ഹൈ . " കുഛ നേ തുലസീ തോ കിസീ നേ കേലേ കേ പത്തേ കോ അച്ഛാ ബതായാ . ഉന്ഹോംനേ കഹാ യേ പവിത്ര ഹൈം, പൂജാ കേ കാമ ആതേ ഹൈം .
അകബര നേ മുസ്കുരാതേ ഹുഏ പാംചവാം പ്രശ്ന കിയാ - "സഭീ ബാദശാഹോം മേം സര്വശ്രേഷ്ഠ ബാദശാഹ കൌന ഹൈ ? " സഭീ നേ ഏക സ്വര മേം കഹാ - " ബാദശാഹ അകബര . "
അംതിമ പ്രശ്ന കാ ഉത്തര സുനകര ബാദശാഹ കോ ബഹുത പ്രസന്നതാ ഹുഈ . ഫിര ഭീ ബീരബല ചുപ ഥേ . ബാദശാഹ നേ കഹാ - " ബീരബല തുമനേ കുഛ ഭീ നഹീം കഹാ ? " ഇസ പര ബീരബല നേ മുസ്കുരാതേ ഹുഏ കഹാ- മഹാരാജ, കപാസ കാ ഫൂല സബസേ സുംദര ഹോതാ ഹൈ . ഇസകേ രേശോം സേ ബനേ കപഡ഼േ മനുഷ്യ കേ ശരീര കോ ഢകതേ ഹൈം . ജവാബ സുനകര സഭീ ദരബാരീ ഏക-ദൂസരേ കാ മുംഹ താകനേ ലഗേ .
ബീരബല നേ ആഗേ കഹാ - മാം കാ ദൂധ സബസേ ഉത്തമ ഹോതാ ഹൈ . മിഠാസ ജബാന മേം ഹോതീ ഹൈ ജിസസേ മീഠേ ശബ്ദ നികലതേ ഹൈം . ഉത്തര സുനകര അകബര ഭീ മുസ്കരാനേ ലഗേ . ബീരബല നേ പത്തോം മേം പാന കേ പത്തേ കോ സര്വശ്രേ-ഠ ബതായാ . പൂജാ മേം കാമ ആനേ കേ സാഥ രിശ്തേദാരോം ഔര മേഹമാനോം കാ സ്വാഗത പാന സേ ഹീ കിയാ ജാതാ ഹൈ .
അംതിമ പ്രശ്ന കാ ഉത്തര സുനനേ കേ ലിഏ സാരാ ദരബാര ഉത്സുക ഥാ . ബീരബല നേ കഹാ - സഭീ രാജാഓം മേം ഇംദ്ര സര്വശ്രേഷ്ഠ ഹൈം . ദരബാരിയോം നേ ഹൈരാനീ സേ പൂഛാ - കൈസേ ? ബീരബല ബോലേ - ഇംദ്ര വര്ഷാ കേ ദേവതാ ഹൈം, വര്ഷാ സേ വനസ്പതിയാം പൈദാ ഹോതീ ഹൈം, ജീവ-ജംതു ജീവിത രഹതേ ഹൈം .
ബീരബല കേ ബുദ്ധിമത്താപൂര്ണ ജവാബ സുനകര അകബര ഔര സഭീ ദരബാരിയോം കോ അപാര പ്രസന്നതാ ഹുഈ, സബകേ ചേഹരേ ഖില ഉഠേ .








പാഠ - 43
ജയപുര കീ സൈര
പിഛലേ മഹീനേ ഏല.ടീ.സീ. ലേകര മൈം അപനേ പരിവാര കേ സാഥ ജയപുര കീ യാത്രാ പര ഗയാ . ജയപുര കേ ലിഏ ഹമനേ രാത കീ ഗാഡ഼ീ പകഡ഼ീ . സുബഹ പാംച ബജേ ഹമ ജയപുര പഹുംച ഗഏ . കുഛ-കുഛ അംധേരാ ഥാ . ഹമനേ അപനാ സാമാന ക്ലോക-രൂംമ മേം ജമാ കിയാ . ഥോഡ഼ീ ദേര ഹമനേ പ്രതീക്ഷാലയ മേം വിശ്രാമ കിയാ . വഹീം പര നഹാ-ധോകര തൈയാര ഹോ ഗഏ .
ഇതനേ മേം ദിന നികല ആയാ . ഹമ ലോഗ ബാഹര നികലേ . സാമനേ കഈ ദുകാനേം ഥീം . കുഛ ഹോടല ഭീ ഥേ . ഏക ഹോടല മേം ഹമനേ നാശ്താ കിയാ . മൈംനേ മാവാബാടീ ഖാഈ . മേരീ പത്നീ നേ പരാഠാ ഖായാ . ബച്ചോം നേ ബീകാനേരീ രസഗുല്ലേ ഖാഏ .
ജയപുര സേ ലഗഭഗ ചൌദഹ കി.മീ. കീ ദൂരീ പര ആമേര കാ കിലാ ഹൈ . യഹ ബഹുത പുരാനാ ഔര ബഡ഼ാ കിലാ ഹൈ . ഹമനേ ടൈക്സീ ലീ ഔര ആമേര പഹുംചേ . ആമേര മേം ശീശമഹല ദേഖനേ ലായക ഹൈ . ശീശമഹല കേ പാസ ഹീ ദേവീ കാ മംദിര ഹൈ . ഹമനേ മംദിര മേം ദേവീ കേ ദര്ശന കിഏ . വഹാം ഹമനേ മംദിര കേ പാസ കാ ബാജ്രാര ദേഖാ . ബാജ്രാര സേ മേരീ പത്നീ നേ ചൂഡ഼ിയാം ഖരീദീം . ഹമനേ ടൈക്സീ കീ ഔര ശഹര വാപസ ആഏ .
ഹമനേ ഏക ഹോടല മേം ഖാനാ ഖായാ . ഉസകേ ബാദ ഹമനേ ഹവാമഹല ദേഖാ . ഹവാമഹല കേ പാസ ഹീ ജംതര-മംതര ഹൈ . യഹാം ഏക വേധശാലാ ഹൈ . ഇസകാ നിര്മാണ രാജാ ജയസിംഹ നേ കിയാ ഥാ . ഹമനേ ഘൂമ-ഘൂമകര ജംതര-മംതര ദേഖാ . ഇസകേ ബാദ ഹമ രാമ നിവാസ ബാഗ ഗഏ . വഹാം കലാ സംഗ്രഹാലയ ഹൈ ജോ ബഡ഼ാ ദര്ശനീയ ഹൈ . വഹാം ഹമനേ സുംദര കലാകൃതിയാം ദേഖീം . സംഗ്രഹാലയ മേം ജയപുര കേ രാജാ-മഹാരാജാഓം കേ കപഡ഼േ, അസ്ത്ര-ശസ്ത്ര ഔര ഉനകേ ചിത്ര രഖേ ഗഏ ഹൈം . രാജസ്ഥാന കോ പഹലേ രാജപൂതാനാ കഹാ ജാതാ ഥാ . രാജപൂത അപനീ ആന, ബാന ഔര ശാന കേ ലിഏ പ്രസിദ്ധ ഥേ . രാജസ്ഥാന അതിഥി സത്കാര കേ ലിഏ ഭീ ജാനാ ജാതാ ഹൈ . " പധാരോ മ്ഹാരേ ദേശ " ലോകഗീത ഇസീ ഭാവനാ പര ലിഖാ ഗയാ ഹൈ .
ശാമ കോ "ബഡ഼ാ ബാജ്രാര " മേം ഹമനേ ഖരീദദാരീ കീ . മേരീ പത്നീ നേ ബംധേജീ സാഡ഼ിയാം ഖരീദീം . ബച്ചോം നേ ലകഡ഼ീ കാ സാമാന ഔര ഖിലൌനേ ഖരീദേ . മൈംനേ ജയപുരീ ജോകേട ഖരീദീ .
ഏക മിത്ര നേ ഹമേം ശഹര സേ ദസ കി.മീ. ദൂര സ്ഥിത ചൌകീ ഢാണീ മേം ആമംത്രിത കിയാ . ചൌകീ ഢാണീ രാജസ്ഥാനീ ജീവന ശൈലീ കാ ജീതാ ജാഗതാ ഉദാഹരണ ഹൈ . ഹമനേ വഹാം ലോക നൃത്യ ദേഖേ . ഫിര ഹമനേ രാജസ്ഥാനീ വ്യംജന ദാല-ബാടീ-ചൂരമാ ഖായാ .
ദൂസരേ ദിന ഹമനേ ഝീലോം കേ ശഹര ഉദയപുര കേ ലിഏ പ്രസ്ഥാന കിയാ .











പാഠ - 44
ആതിഥ്യ
രതനപുര ഗാംവ മേം രാമദീന പടേല കാ ഘര മംദിര വാലീ സഡ഼ക പര ഹൈ . രാമദീന കാ ഏക ബേടാ ഹൈ - കിസന . പിഛലേ സാല രാമദീന നേ ബേടേ കീ ശാദീ കീ ഹൈ . ബഹൂ സുശീലാ ഗുണവതീ ഹൈ . ഉസനേ ജല്ദീ ഹീ പൂരാ ഘര സംഭാല ലിയാ . രാമദീന ദോ സാല പഹലേ സേവാമുക്ത ഹോ ചുകേ ഹൈം . കിസന കീ പക്കീ നൌകരീ നഹീം ലഗീ ഹൈ . ഘര കാ ഖര്ച മുശ്കില സേ ചലതാ ഹൈ .
ഘര കേ സാമനേ സഡ഼ക പര നീമ കാ ഏക പേഡ഼ ഹൈ . രാസ്താ ചലനേ വാലേ പേഡ഼ കീ ഛായാ മേം ബൈഠകര ആരാമ കരതേ ഹൈം ഔര ചലേ ജാതേ ഹൈം . ഏക ദിന സുശീലാ നേ ദേഖാ, തീന മഹിലാഏം ആകര ബൈഠീ ഹൈം . ദോപഹര കോ വഹാം സേ ബാകീ ലോഗ ജാ ചുകേ ഹൈം ലേകിന മഹിലാഏം അബ ഭീ ബൈഠീ ഹൈം . ഉന്ഹോംനേ ന കുഛ ഖായാ ഹൈ, ന പിയാ ഹൈ . സുശീലാ നേ യഹ ബാത അപനീ സാസ കോ ബതാഈ . സാസ നേ കഹാ, ജാഓ ബേടീ, ഉനസേ പ്രാര്ഥനാ കരോ കി ഹമാരേ ഘര പധാരകര ഭോജന കരേം .
സുശീലാ നേ ജാകര ഉനകോ പ്രണാമ കിയാ ഔര ഘര ആനേ കാ നിമംത്രണ ദിയാ . തീനോം മഹിലാഓം നേ ആശീര്വാദ ദിയാ . ഉനമേം സേ ഏക നേ കഹാ - മൈം ഭാഗ്യലക്ഷ്മീ ഹൂം, യേ സമൃദ്ധി ഹൈം ഔര യേ ശാംതി ഹൈം . ഹമ തീനോം ഏക സാഥ നഹീം ചല സകതീം . കിസീ ഏക കോ തുമ ബുലാ സകതീ ഹോ . ഘര മേം പൂഛ ആഓ കി ഹമമേം സേ കൌന തുമ്ഹാരേ ഘര ആഏ .
സുശീലാ നേ സാസ കോ പൂരാ ഹാല ബതാ ദിയാ . രാമദീന ഭീ ഘര പര ഥേ . തീനോം വിചാര കരനേ ലഗേ, കിസേ ബുലാഏം . രാമദീന നേ അപനേ അനുഭവ സേ കഹാ - ഭാഗ്യലക്ഷ്മീ കോ ബുലാ ലാഓ . ഭാഗ്യ സേ ഹീ സബ കുഛ മിലതാ ഹൈ . സാസ നേ കഹാ - മേരേ വിചാര മേം സമൃദ്ധി കോ ബുലാനാ ഠീക ഹൈ . സമൃദ്ധി രഹേഗീ തോ ഖുശഹാലീ ഹോഗീ .
സാസ-സസുര അപനീ രായ ദേ ചുകേ തോ ബഹൂ സുശീലാ ബോലീ - മേരേ വിചാര മേം ഹമേം ശാംതി കോ ബുലാനാ ചാഹിഏ . ഘര മേം ശാംതി രഹേഗീ തോ സുഖ ഔര സമൃദ്ധി ഭീ ആ ജാഏഗീ . രാമദീന നേ കഹാ - തുമ്ഹാരീ ബാത ഠീക ലഗതീ ഹൈ . ശാംതി കോ ബുലാ ലാഓ .
സുശീലാ ഫിര തീനോം മഹിലാഓം കേ സാമനേ ഖഡ഼ീ ഥീ . ഉസനേ ബഡ഼േ ആദര കേ സാഥ ശാംതി ദേവീ കോ ബുലായാ . സുശീലാ കാ നിമംത്രണ സുനകര ശാംതി ദേവീ ഉഠകര ഉസകേ പീഛേ ചലനേ ലഗീ . സുശീലാ നേ മുഡ഼കര ദേഖാ . ഉസേ യഹ ദേഖകര ആശ്ചര്യ ഹുആ കി ശാംതി കേ പീഛേ സമൃദ്ധി ഔര ഭാഗ്യലക്ഷ്മീ ഭീ ചലീ ആ രഹീ ഥീം . ഉസേ ബഹുത പഹലേ പഢ഼ീ പംക്തിയാം യാദ ആ ഗഈം :-
ഗോധന ഗജധന വാജിധന ഔര രതന ധന ഖാന .
ജബ ആഏ സംതോഷ ധന, സബ ധന ധൂല സമാന ..











പാഠ - 45
ത്യോഹാര
ഭാരതീയ സംസ്കൃതി മേം ത്യോഹാരോം കാ ബഡ഼ാ മഹത്വ ഹൈ . ഭാരത കോ കൃഷി പ്രധാന ദേശ തഥാ ത്യോഹാര പ്രധാന ദേശ കഹാ ജാതാ ഹൈ . യഹാം ജബ-ജബ കോഈ ത്യോഹാര ആതാ ഹൈ തബ-തബ ലോഗ ഖുശിയാം മനാതേ ഹൈം . ത്യോഹാര പര ബച്ചേ ബഹുത ഖുശ ഹോതേ ഹൈം, ക്യോംകി ഉന്ഹേം ഉപഹാര മിലതേ ഹൈം, നഏ കപഡ഼േ മിലതേ ഹൈം, ഖാനേ കോ മിഠാഇയാം മിലതീ ഹൈം . സഭീ ധര്മോം കേ ലോഗ ത്യോഹാര മനാതേ ഹൈം .
ദീവാലീ ഹിംദുഓം കാ ത്യോഹാര ഹൈ . ക്രിസമസ കോ ഹമ ബഡ഼ാ ദിന ഭീ കഹതേ ഹൈം . യഹ ഈസാഇയോം കാ ബഡ഼ാ ത്യോഹാര ഹൈ . ഈദ മുസലമാനോം കാ ത്യോഹാര ഹൈ . യഹ ഏക ധാര്മിക ത്യോഹാര ഹൈ .
കുഛ ത്യോഹാര കൃഷി സേ സംബംധിത ഹൈം ജൈസേ സംക്രാംതി . ജബ ഫസല കടതീ ഹൈ തോ കിസാനോം കാ മന ഖുശീ സേ ഭര ഉഠതാ ഹൈ . വേ ഹീ ക്യോം, സാരേ ലോഗ ഖുശിയാം മനാതേ ഹൈം, വേ നഏ അനാജ സേ പകവാന ബനാതേ ഹൈം ഔര ഈശ്വര കീ പ്രാര്ഥനാ കരതേ ഹൈം . ഇസീ തരഹ ജബ മൌസമ ബദലതാ ഹൈ തബ ഭീ ലോഗ ഖുശിയാം മനാതേ ഹൈം . ഹോലീ ഇസീ തരഹ കാ ത്യോഹാര ഹൈ . ജബ ജാഡ഼േ കാ മൌസമ ഖത്മ ഹോ ജാതാ ഹൈ ഔര വസംത കാ മൌസമ ശുരൂം ഹോതാ ഹൈ തബ ഹോലീ കാ ത്യോഹാര ആതാ ഹൈ . ജഹാം ജ്യാദാ ഠംഡ നഹീം പഡ഼തീ, വഹാം ഹോലീ കാ ത്യോഹാര നഹീം ഹോതാ ജൈസേ ദക്ഷിണ മേം .
ത്യോഹാര മേം ലോഗ ഖുശിയാം മനാതേ ഹൈം ഔര ഖുശിയാം ബാംടതേ ഹൈം . ലോഗ ഏക-ദൂസരേ കോ ത്യോഹാര കീ ശുഭകാമനാഏം ദേതേ ഹൈം, " മുബാരക " കഹതേ ഹൈം . ലോഗ ഏക-ദൂസരേ കോ ഉപഹാര ദേതേ ഹൈം . ജോ അമീര ഹൈം വേ ഗരീബോം കോ ദാന ദേതേ ഹൈം . ജോ ഗരീബ ഹൈം, വേ ഭീ ഏക-ദൂസരേ കീ സഹായതാ കരതേ ഹൈം . ത്യോഹാര കാ ദിന ഭാഈചാരേ കാ ദിന ഹോതാ ഹൈ . ലോഗ ത്യോഹാരോം പര ശത്രുതാ ഭൂല ജാതേ ഹൈം ഔര പ്യാര കാ വ്യവഹാര കരതേ ഹൈം . ജഹാം ഹിംദൂ, മുസലമാന, സിഖ ഔര ഈസാഈ സാഥ രഹതേ ഹൈം, വഹാം ഏക-ദൂസരേ കീ ഖുശീ മേം ഭാഗ ലേതേ ഹൈം .
ത്യോഹാര ഹമാരേ ജീവന മേം നവീനതാ ലാതേ ഹൈം . ജബ ത്യോഹാര ആതാ ഹൈ, ലോഗ പുരാനീ ചീജേം ഹടാ ദേതേ ഹൈം . ഘര മേം നഏ കപഡ഼േ, നഏ ബരതന ആതേ ഹൈം . ജിസ തരഹ നഈ ചീജേം ആതീ ഹൈം, ഉസീ തരഹ മന മേം നയാ ഉല്ലാസ ഔര നഈ ഉമംഗേ ആതീ ഹൈം .








പാഠ - 46
ഭാരത ദേശ
ഭാരത ഏക വിശാല ദേശ ഹൈ . യഹ ഏക പ്രായദ്വീപ ഹൈ . ഇസകേ തീന ഓര സമുദ്ര ഹൈ, ഉത്തര കീ തരഫ ഹിമാലയ പര്വത ഹൈ . ഭാരത കേ പൂര്വ മേം ബംഗാല കീ ഖാഡ഼ീ ഹൈ, ദക്ഷിണ മേം ഹിംദ മഹാസാഗര ഹൈ ഔര പശ്ചിമ മേം അരബ സാഗര ഹൈ .
ഭാരത കേ പഡ഼ോസ മേം കഈ ദേശ ഹൈം . പശ്ചിമ മേം പാകിസ്താന ഹൈ, പൂര്വ മേം ബംഗലാ ദേശ ഹൈ, ഉത്തര മേം ചീന, നേപാല ഔര ഭൂടാന ഹൈം . പൂര്വ മേം മ്യാംമാര (ബര്മാ ദേശ) ഭീ ഭാരത കീ സീമാ പര ഹൈ . ദക്ഷിണ മേം ഹിംദ മഹാസാഗര മേം ശ്രീലംകാ ഹൈ .
ഭാരത ഏക ബഹുത ബഡ഼ാ ദേശ ഹൈ . ഇസമേം 28 രാജ്യ ഹൈം ഔര സാത കേംദ്ര ശാസിത പ്രദേശ ഹൈം . യേ കേംദ്ര ശാസിത പ്രദേശ ഹൈം ചംഡീഗഢ഼, അംഡമാന-നികോബാര ഔര ലക്ഷദ്വീപ ആദി . ദില്ലീ ഭാരത കീ രാജധാനീ ഹൈ . ഉത്തര മേം ഉത്തര പ്രദേശ, ജമ്മൂ-കശ്മീര, പംജാബ ആദി രാജ്യ ഹൈം, പശ്ചിമ മേം മഹാരാഷ്ട്ര, ഗുജരാത ആദി രാജ്യ ഹൈം, പൂര്വ മേം അസമ, പശ്ചിമ ബംഗാല ആദി രാജ്യ ഹൈം ഔര ദക്ഷിണ മേം തമിലനാഡു, കേരല ആദി രാജ്യ ഹൈം . ഭാരത മേം ക്ഷേത്ര കീ ദൃഷ്ടി സേ രാജസ്ഥാന സബസേ ബഡ഼ാ രാജ്യ ഹൈ . ഇസകാ ക്ഷേത്രഫല 342239 വര്ഗ കിലോമീടര ഹൈ . ഗോവാ സബസേ ഛോടാ രാജ്യ ഹൈ . ഇസകാ ക്ഷേത്രഫല 3702 വ.കി. ഹൈ . ആബാദീ കീ ദൃഷ്ടി സേ ഉത്തര പ്രദേശ സബസേ ബഡ഼ാ രാജ്യ ഹൈ . 2001 മേം ഇസകീ ആബാദീ 16.61 കരോഡ഼ ഥീ . സിക്കിമ കീ ആബാദീ സബസേ കമ ഹൈ, 5.40 ലാഖ . ഭാരത ദുനിയാ കേ ദേശോം മേം ആബാദീ മേം ദൂസരേ സ്ഥാന പര ഹൈ .
ഭാരത മേം കഈ നദിയാം ഹൈം . ഗംഗാ, യമുനാ ഉത്തര കീ ബഡ഼ീ നദിയാം ഹൈം . മധ്യ മേം നര്മദാ, താപ്തീ ബഡ഼ീ നദിയാം ഹൈം . ഗോദാവരീ, കൃഷ്ണാ, തുംഗഭദ്രാ, കാവേരീ ദക്ഷിണ കീ ബഡ഼ീ നദിയാം ഹൈം . ഗംഗാ ഭാരത കീ സബസേ ബഡ഼ീ ഔര സബസേ ലംബീ നദീ ഹൈ . യഹ ഹിമാലയ സേ നികലതീ ഹൈ ഔര ഉത്തര പ്രദേശ, ബിഹാര ഹോതേ ഹുഏ പശ്ചിമ ബംഗാല മേം ബംഗാല കീ ഖാഡ഼ീ മേം ഗിരതീ ഹൈ .
ഭാരത മേം ലോഗ കഈ ഭാഷാഏം ബോലതേ ഹൈം . യഹാം ലഗഭഗ 650 ഭാഷാഏം ഹൈം . ഇനമേം 20-25 ഭാഷാഏം പ്രമുഖ ഹൈം . സബസേ ജ്യാദാ ലോഗ ഹിംദീ ഭാഷാ ബോലതേ ഹൈം . ബഹുത ലോഗ ഹിംദീ ഭാഷാ ജാനതേ ഹൈം . ഭാരത മേം കഈ ധര്മോം കേ ലോഗ രഹതേ ഹൈം . യഹാം ഹിംദൂ, ബൌദ്ധ, സിഖ, ഈസാഈ, മുസ്ലിമ, പാരസീ കഈ ധര്മ ഹൈം .
ഭാരത മേം സബ ജഗഹ മൌസമ കീ സ്ഥിതി ഭീ അലഗ-അലഗ ഹൈ . ജൈസേ-ജൈസേ ഹമ ഉത്തര ഭാരത സേ ദക്ഷിണ ഭാരത കീ തരഫ ജാതേ ഹൈം വൈസേ-വൈസേ മൌസമ ഭീ ബദലതാ ജാതാ ഹൈ . ഉത്തര ഭാരത മേം ദിസംബര-ജനവരീ മേം ബഹുത ഠംഡ പഡ഼തീ ഹൈ . ഹിമാചല പ്രദേശ, കശ്മീര ആദി പ്രദേശോം മേം ബര്ഫ പഡ഼തീ ഹൈ . ദക്ഷിണ മേം ഠംഡ നഹീം ഹോതീ . ഭാരത മേം ചേരാപൂംജീ (മേഘാലയ) ആദി സ്ഥാനോം മേം സബസേ അധിക വര്ഷാ ഹോതീ ഹൈ . രാജസ്ഥാന മേം സബസേ കമ ബാരിശ ഹോതീ ഹൈ . ഉത്തര ഭാരത മേം മഈ-ജൂന മേം ബഹുത ഗര്മീ പഡ഼തീ ഹൈ . ചേന്നൈ, മുംബഈ, കോലകാതാ മേം ദിന മേം സമുദ്ര സേ ഠംഡീ ഹവാ ആതീ ഹൈ . ഇസലിഏ യഹാം ജ്യാദാ ഗര്മീ നഹീം പഡ഼തീ . ആംധ്ര പ്രദേശ മേം രാമാഗുംഡമ ഭാരത കാ സബസേ ഗര്മ സ്ഥാന ഹൈ .
ഭാരത വിവിധതാ കാ ദേശ ഹൈ . ഭാരത മേം ജിതനേ വിവിധ ധര്മ ഹൈം ഉതനീ ഹീ വിവിധ ഭാഷാഏം ഏവം സംസ്കൃതിയാം ഹൈം . പോശാകേം വിവിധ ഹൈം, ഖാന-പാന മേം വിവിധതാ ഹൈ . ഫിര ഭീ ദേശ ഏക ഹൈ, ലോഗോം മേം ഏകതാ ഹൈ . ഇസീലിഏ കഹതേ ഹൈം കി ഭാരത മേം അനേകതാ മേം ഏകതാ ഹൈ .















പാഠ - 47
ജീനേ കീ കലാ
(സദ്ഭാവനാ ദിവസ പര കാര്യാലയ പ്രമുഖ കാ ഭാഷണ )
ആധുനിക യുഗ മേം ഹമാരാ ജീവന ജടില ഹോ ഗയാ ഹൈ . ഔദ്യോഗിക ക്രാംതി കേ ബാദ ജീവന മേം സുഖ-സുവിധാഏം ബഢ഼ ഗഈ ഹൈം . മശീനോം നേ ഹമാരാ ജീവന സരല ബനാ ദിയാ ഹൈ . ശാരീരിക ശ്രമ കമ ഹോ ഗയാ ഹൈ ലേകിന മാനസിക രൂംപ സേ ഹമ ആജ തനാവഗ്രസ്ത ഹോ ഗഏ ഹൈം . ആജ ഹമ ഭൌതിക സുവിധാഓം കോ പാനേ കേ ലിഏ ഏക അംതഹീന ദൌഡ഼ മേം ശാമില ഹോ ഗഏ ഹൈം . ജീവന മേം സുഖ ഔര സംതോ-ാ നഹീം രഹ ഗയാ ഹൈ . ഹമാരാ മാനസിക സംതുലന ബിഗഡ഼ രഹാ ഹൈ .
കഭീ-കഭീ ഏക-ദൂസരേ സേ ആഗേ ബഢ഼നേ കീ ചാഹ മേം ഹമ അപനേ വ്യവഹാര വ ആചരണ സേ ദൂസരോം കേ ലിഏ തനാവപൂര്ണ സ്ഥിതി പൈദാ കര ദേതേ ഹൈം . ഏക സംയത വ്യിക്തത്വ കേ വികാസ കേ ലിഏ ഹമേം പ്രയാസ കരനാ ചാഹിഏ . ഹമ അപനേ ഘര മേം പരിജനോം കേ സാഥ ഹോം യാ ദഫ഼്തര മേം അപനേ സഹയോഗിയോം കേ സാഥ, ഏക സ്വസ്ഥ ഏവം ഖുശഹാല മാഹൌല ബനാഏ രഖനേ കേ ലിഏ ഹമേം കുഛ ബാതോം കാ ധ്യാന അവശ്യ രഖനാ ചാഹിഏ .
സര്വപ്രഥമ ഹമ കാര്യാലയ മേം അനുശാസന ബനാഏ രഖേം . ഹമ ഖുദ അനുശാസന കാ പാലന കരേം തഥാ ദൂസരോം കോ അനുശാസന മേം രഹനേ കേ ലിഏ പ്രേരിത കരേം .
ഹമ ഹര ഛോടേ-ബഡ഼േ കര്മചാരീ/അധികാരീ കേ മാന-സമ്മാന കാ ധ്യാന രഖേം . ഉസകേ കാമ കേ മഹത്വ കോ സമഝേം .
അധീനസ്ഥ കര്മചാരിയോം സേ അധികതമ കാമ കരവാനേ കേ ലിഏ ടീമ ഭാവനാ കാ വികാസ കരേം തഥാ ഉനകേ സുഖ-ദുഖ മേം ഉനകാ സാഥ ദേം . ഉനകേ പ്രതി സഹാനുഭൂതി ഏവം അപനത്വ കീ ഭാവനാ രഖേം . ഉനകാ മനോബല ബഢ഼ാനേ കേ ലിഏ ഉനകേ അച്ഛേ കാമോം കീ താരീഫ഼ കരേം .
പ്രശാസന സേ ജുഡ഼േ കര്മചാരിയോം കോ അനുഭവീ, കാര്യകുശല തഥാ നി-ഠാവാന ഹോനാ ചാഹിഏ . ഉന്ഹേം നിയമോം കീ അദ്യതന ജാനകാരീ ഹോനീ ചാഹിഏ . യഹീ ജ്ഞാന കര്മചാരീ മേം ആത്മവിശ്വാസ പൈദാ കരതാ ഹൈ .
ദഫ഼്തര മേം കാമ കോ സുചാരു രൂപ സേ ചലാനേ കേ ലിഏ മേരാ ആപ സബസേ വിശേഷ അനുരോധ ഹൈ കി കഭീ ലകീര കേ ഫ഼കീര ന ബനേം ഔര നകാരാത്മക സോച സേ ബചേം .
ദഫ഼്തര കേ വാതാവരണ കോ സ്വച്ഛ ഔര സുംദര ബനാനേ മേം സഹയോഗ ദേം .






പാഠ - 48
പര്യാവരണ
സുബഹ-സുബഹ മുഹല്ലേ മേം ഖ഼ബര ഫൈലീ കി രാമൂ കീ ഗായ സഡ഼ക പര മരീ പഡ഼ീ ഹൈ . ലോഗോം കോ ലഗാ കി കിസീ നേ ജ്രഹര ഖിലാ ദിയാ ഹൈ . ഏകദമ ജവാന ഗായ, അബ തക ഠീക-ഠാക ഥീ . ഖൂബ ദൂധ ദേതീ ഥീ . അചാനക മര കൈസേ ജാഏഗീ . ബേചാരേ രാമൂ കാ ബുരാ ഹാല ഥാ . വഹ ദൂധ ബേചകര ഘര ചലാതാ ഥാ . അബ ക്യാ ഹോഗാ ?
രാമൂ രോജാനാ സവേരേ ദൂധ ദുഹതാ ഔര ഫിര ഗായ കോ ഖുലാ ഛോഡ഼ ദേതാ . വഹ ദിന ഭര ഗലിയോം മേം ഘൂമതീ ഔര കൂഡ഼േ-കചരേ കേ ഢേര സേ സഡ഼ീ-ഗലീ ചീജ്രേം ഖാതീ . ഫിര ശാമ കോ ഘര ആ ജാതീ . രാമൂ ഖുശ ഥാ കി ഉസേ ഗായ കോ ഖിലാനാ നഹീം പഡ഼താ .
ഥോഡ഼ീ ദേര മേം പുലിസ കീ ജീപ ആഈ ഔര ലാശ ലേ ഗഈ . ശാമ കോ പുലിസ ഇംസ്പേക്ടര സാവംത വഹാം ആഏ ഔര ലോഗോം കോ ഏകത്രിത കിയാ . ഉന്ഹോംനേ ബതായാ കി ഗായ കേ പേട മേം 10 കി.ഗ്രാ. പോലീഥീന നികലാ ഹൈ . യഹീ ഉസകീ മൌത കാ കാരണ ഹൈ . ലോഗ പോലീഥീന ബൈഗ മേം ബചാ-ഖുചാ ഖാനാ, സബ്ജ്രീ കേ ടുകഡ഼േ ഭരകര കൂഡ഼േ പര ഫേംക ദേതേ ഹൈം . ഐസേ ബൈഗ പശു ഖാ ജാതേ ഹൈം . ഇന്ഹീം കോ ഖാകര യഹ ഗായ മര ഗഈ . യാനീ ലോഗ ലാപരവാഹീ സേ പ്ലാസ്ടിക ബൈഗ കാ ഇസ്തേമാല കരേംഗേ തോ യഹീ ഹോഗാ . അച്ഛാ ഹോ ഔര ചാഹിഏ ഭീ കി ഹമ പ്ലാസ്ടിക ബൈഗ കാ ഇസ്തേമാല കമ സേ കമ കരേം .
കൌസാനീ ലൌടതേ ഹീ മോഹന ജീ കോ ലഗാ, സ്വര്ഗ ആ ഗഏ ഹൈം . ഊംചേ-ഊംചേ പര്വത, സുംദര ഹരേ-ഭരേ ജംഗല . മോഹന ജീ ലഖനഊ സേ ലൌടേ ഥേ . വഹാം കിതനീ തോ ഭീഡ഼ ഹൈ . സഡ഼കോം പര ഗംദഗീ ഔര ബാജാര മേം ഗാഡ഼ിയോം കാ ധുആം . ഘര പഹുംചതേ ഹീ ഉനകീ പത്നീ ബോലീ " ഗോപാല കീ തബീയത ഖരാബ ഹൈ . സ്കൂല ഭീ നഹീം ഗയാ . ഡോക്ടര കോ ദിഖാനാ ജ്രരൂരീ ഹൈ . ആപകോ അഭീ ജാനാ ഹോഗാ . "
" ഹാം, ക്യോം നഹീം, ഡോക്ടര കാ ദവാഖ഼ാനാ ഖുല ഗയാ ഹോഗാ . അഭീ ദിഖാ ലാതേ ഹൈം . " മോഹന ജീ നേ പാനീ കാ ഗിലാസ ഥാമതേ ഹുഏ കഹാ .
മോഹന ജീ കേ ഘര സേ ഥോഡ഼േ ഹീ ഫ഼ാസലേ പര ഡോ. നേഗീ കാ ദവാഖ഼ാനാ ഥാ . വേ ഗോപാല കോ ലേകര ഡോ. നേഗീ കേ ദവാഖ഼ാനേ പര പഹുംച ഗഏ .
" ഡോ. സാഹബ, ഇസകാ ശരീര പീലാ പഡ഼താ ജാ രഹാ ഹൈ . ജബ സേ ദില്ലീ സേ ലൌടാ ഹൈ, ബുഖാര ഭീ ഹൈ ഔര ഹര വക്ത ഖാംസതാ രഹതാ ഹൈ . "
" അച്ഛാ, അഭീ ദേഖതാ ഹൂം . " ഡോ. നേഗീ ഗോപാല കീ നാഡ഼ീ ജാംച കരതേ ഹുഏ ബോലേ .
" ബേടേ, ജരാ മുംഹ ഖോലോ, ജീഭ ബാഹര നികാലോ . " സ്ടേഥേസ്കോപ കോ സീനേ ഔര പീഠ പര ലഗാതേ ഹുഏ ഉന്ഹോംനേ ഗോപാല സേ ജ്രോര-ജ്രോര സേ സാംസ ലേനേ കോ കഹാ . ഗഹന ജാംച കേ ബാദ ഡോ. നേഗീ നേ മോഹന ജീ

കോ ബതായാ " മോഹന ജീ, ലഡ഼കേ കോ ന സിര്ഫ഼ പീലിയാ ബല്കി ഇസകേ ഫേഫഡ഼േ മേം സംക്രമണ (ഇന്ഫ഼േക്ശന) ഹോ ഗയാ ഹൈ . പീലിയാ തോ ഖരാബ പാനീ പീനേ സേ ഹുആ ഹൈ . ഫേഫഡ഼ോം മേം ധുആം ഭര ഗയാ ഹൈ ഇസലിഏ സംക്രമണ ഹോ ഗയാ ഹൈ . ദോ ചാര ദിന ദവാഈ ലേനീ ഹോഗീ, ഠീക ഹോ ജാഏഗാ . "
ഫിര ഉന്ഹോംനേ പൂഛാ, " അച്ഛാ യഹ ബതാഇയേ, ദില്ലീ മേം ഗോപാല കഹാം ഠഹരാ ഥാ ? "
" ജീ വഹ ശാഹദരാ മേം ഥാ, മുഖ്യ ചൌരാഹേ പര ഹീ ചാചാ കാ ഘര ഹൈ . "
ഡോക്ടര സാഹബ ബോലേ, " ലോഗ നദിയോം മേം കാരഖാനോം കേ അവശേഷ ബഹാ ദേതേ ഹൈം, ഢേരോം കൂഡ഼ാ-കരകട ഫേംകതേ ഹൈം . ഇസസേ പാനീ ഖരാബ ഹോ ജാതാ ഹൈ . ഇസീ കോ പ്രദൂഷണ കഹതേ ഹൈം . ഇസ പാനീ കോ പീനേ സേ പീലിയാ, ഹേപടാഇടിസ ജൈസേ കിതനേ ഹീ രോഗ ഹോ ജാതേ ഹൈം . ഇസേ വായു പ്രദൂഷണ കഹതേ ഹൈം . ഇസസേ ഫേഫഡ഼േ ഖരാബ ഹോതേ ഹൈം ഔര സാംസ കീ ബീമാരിയാം ഹോ ജാതീ ഹൈം . ഖൈര, ആപ ചിംതാ ന കരേം . കൌസാനീ കീ ജലവായു ഉസേ ജല്ദീ ഹീ ഠീക കര ദേഗീ . മൈം ദവാഏം ലിഖ രഹാ ഹൂം . ആപ ഉസേ നിയമിത ദേതേ രഹേം ഔര കുഛ പരഹേജ്ര ബതാഏ ദേതാ ഹൂം . ഉസകാ പാലന കരേഗാ തോ ജല്ദീ ഠീക ഹോ ജാഏഗാ . "
ഘര ലൌടകര ഉന്ഹോംനേ പത്നീ സേ കഹാ - " പതാ നഹീം ലോഗ ഹവാ, പാനീ, സബകോ ക്യോം ദൂഷിത കരതേ ഹൈം . ഹമേം ഗാഡ഼ിയോം കാ ധുആം കമ കരനാ ചാഹിഏ, പാനീ മേം കൂഡ഼ാ നഹീം ഫേംകനാ ചാഹിഏ . ജീവന മേം സഫ഼ാഈ കാ ധ്യാന രഖനാ ചാഹിഏ . " പത്നീ ബോലീ - "ഹാം . ബച്ചോം കോ ഭീ യേ സബ ബാതേം സമഝാനീ ചാഹിഏ .









പാഠ - 49
ബിഹൂ പര്വ
ഉത്തര പൂര്വ കാ പ്രവേശ ദ്വാര ഹൈ അസമ കാ പ്രമുഖ ശഹര -ഗുവാഹാടീ . യഹാം കാ ഏക ബഡ഼ാ ത്യോഹാര ഹൈ - ബിഹൂ . വര്ഷ മേം തീന ബാര ബിഹൂ മനായാ ജാതാ ഹൈ . പഹലാ "കംഗാലീ " ബിഹൂ ഹൈ . യഹ കാര്തിക മാസ കീ സംക്രാംതി കേ ദിന മനായാ ജാതാ ഹൈ . ഇസ ദിന തുലസീ കാ നയാ പൌധാ രോപ കര ലോഗ ദീപക ജലാതേ ഹൈം . ഇസ മൌകേ പര കിസാന അച്ഛീ ഫസല കേ ലിഏ ദേവീ-ദേവതാഓം സേ പ്രാര്ഥനാ കരതേ ഹൈം .
ഭോഗാലീഞ്ജ് അസമ കാ ദൂസരാ ബിഹൂ ഹൈ . ജബ കിസാന കീ മേഹനത രംഗ ലാതീ ഹൈ, ഉസകേ ഖലിഹാന അന്ന സേ ഭര ജാതേ ഹൈം തബ ഘര-ഘര സേ " ഢേകീ " (അനാജ കൂടനേ കേ യംത്ര) കീ ആവാജ്ര ആനേ ലഗതീ ഹൈ . ഘര-ഘര മേം ചാവല കേ ചൂരേ, തില ഔര നാരിയല സേ പീഠാ നാമക മിഠാഈ ബനതീ ഹൈ . ധാന കേ സൂഖേ പൌധോം സേ ഝോംപഡ഼ീ ബനാഈ ജാതീ ഹൈ . ഇസേ ഭേലാ ഘര കഹതേ ഹൈം . ഇസ ഭേലാ ഘര മേം ലോഗ നാചതേ-ഗാതേ ഹൈം . വഹീം സബ മില-ബൈഠകര ഖാനാ ഖാതേ ഹൈം ഔര ഫിര ഭേലാ ഘര മേം ആഗ ലഗാ ദേതേ ഹൈം . ഭോഗാലീ ബിഹൂ കീ ഹീ തരഹ ദക്ഷിണ ഭാരത മേം പോംഗലഞ്ജ്, മഹാരാ-ട്ര, ഗുജരാത ഏവം ഉത്തര ഭാരത മേം " മകര സംക്രാംതി " ഔര പംജാബ മേം "ലോഹഡ഼ീ " മനാഈ ജാതീ ഹൈ .
വൈശാഖ കേ മഹീനേ മേം ബോഹാഗീ ബിഹൂ മനായാ ജാതാ ഹൈ ഇസേ രംഗാലീ ബിഹൂ ഭീ കഹതേ ഹൈം . ബിഹൂ കേ ഏക ദിന പഹലേ "ഉരകാ " ഹോതാ ഹൈ . ഇസ ദിന ലോഗ പൂരേ ഘര കീ സഫ഼ാഈ കരതേ ഹൈം . ദൂസരേ ദിന പരിചിതോം കോ ഗമഛാ ദിയാ ജാതാ ഹൈ . യുവാ ലഡ഼കേ ഢോല ബജാകര യുവതിയോം കോ നാചനേ കാ നിമംത്രണ ദേതേ ഹൈം . യുവതിയാം ഢോല കീ താല പര നാചതീ ഹൈം . അപനേ ഗീതോം മേം വേ പ്രേമ-ഭാവ പ്രകട കരതേ ഹൈം . യുവക-യുവതിയോം കേ വിവാഹ ഭീ ഇസീ സമയ തയ കിഏ ജാതേ ഹൈം . പേപാ ഔര ഢോല കേ സുര താല പര യുവതിയോം കേ പൈര ഥിരകനേ ലഗതേ ഹൈം . പ്രകൃതി ഭീ രംഗ-ബിരംഗേ ഫൂലോം സേ ഭര ജാതീ ഹൈ . കപോഹ ഫൂല കേ ബിനാ ബിഹൂടീ (നര്തകീ) കാ ശ്രൃംഗാര അധൂരാ രഹതാ ഹൈ . അസമ മേം ബിഹൂ നൃത്യ ഉസീ തരഹ ഹൈ ജൈസേ പംജാബ മേം ഭാംഗഡ഼ാ . ബിഹൂ ജൈസേ പര്വ ഭാരത കീ ഭാവനാത്മക ഏകതാ കേ പ്രതീക ഹൈം .


















പാഠ - 50
സ്വദേശീ ഔര സ്വഭാഷാ കേ ജനക ഗാംധീ ജീ

ബീസവീം സദീ കേ പഹലേ ദശക കീ ബാത ഹൈ . ദക്ഷിണ അഫ്രീകാ കേ ഏക സ്ടേശന പര രേലഗാഡ഼ീ ചലനേ കേ ലിഏ തൈയാര ഖഡ഼ീ ഥീ . ഏക ഭാരതീയ യുവക പഹലേ ദര്ജേ കേ ഡിബ്ബേ മേം സവാര ഹുആ . തഭീ ഏക ഗോരാ ഡിബ്ബേ മേം ദാഖില ഹുആ . ഹിംദുസ്താനീ ആദമീ കോ ദേഖകര വഹ ഗോരാ ഗുസ്സേ മേം ആ ഗയാ ഔര ചില്ലാനേ ലഗാ - ഫൌരന ഗാഡ഼ീ സേ ഉതര ജാഓ . ഹിംദുസ്താനീ യുവക നേ കഹാ കി മേരേ പാസ പഹലേ ദര്ജേ കാ ടികട ഹൈ . ഇതനേ മേം ഗാഡ഼ീ ചല പഡ഼ീ . ഗോരേ നേ ഹിംദുസ്താനീ യുവക കോ ചലതീ ഗാഡ഼ീ സേ ഉഠാകര ബാഹര ഫേംക ദിയാ . തഭീ ഉസ യുവക നേ സംകല്പ കിയാ കി ഇസ അന്യായ ഔര രംഗഭേദ കേ ഖിലാഫ഼ ജീവന-ഭര ലഡ഼ൂംഗാ . ഇസ യുവക കാ നാമ ഥാ - മോഹനദാസ കര്മചംദ ഗാംധീ .
ഗാംധീ ജീ നേ രംഗഭേദ ഔര അന്യ അത്യാചാരോം കാ വിരോധ കരനേ കേ ലിഏ ദക്ഷിണ അഫ്രീകാ മേം സത്യാഗ്രഹ ആംദോലന ശുരൂം കിയാ . സത്യാഗ്രഹീ സ്ത്രീ-പുരുഷ ശാംതിപൂര്ണ തരീകേ സേ നാരേ ലഗാതേ ഹുഏ ഗലത കാനൂനോം കോ തോഡ഼തേ ഥേ, ജേല ജാതേ ഥേ . ഏക ബാര കീ ബാത ഹൈ, നേടാല കേ സത്യാഗ്രഹ ആശ്രമ മേം കുഛ മഹിലാഏം ഔര ബച്ചേ രഹ ഗഏ ഥേ . ആശ്രമ കേ സഭീ പുരുഷ ഔര കുഛ മഹിലാഏം ഭീ ജേല മേം ഥീം . ഗാംധീ ജീ കോ ഇന ബച്ചോം കീ ശിക്ഷാ കേ ബാരേ മേം ചിംതാ ഹോനേ ലഗീ . ഇന ബച്ചോം മേം ഗുജരാതീ ഔര ഹിംദീ ഭാഷീ ബച്ചോം കേ അലാവാ ബംഗാലീ, തമില ഔര തേലുഗു ബോലനേ വാലേ ബച്ചേ ഭീ ഥേ . ഗാംധീ ജീ നേ ദേഖാ കി യേ ബച്ചേ ഖേലതേ സമയ ഹിംദീ ബോലതേ ഹൈം . വേ സമഝ ഗഏ കി ഭാരത കേ ഭിന്ന-ഭിന്ന ഭാഷാ ഭാഷിയോം കോ ജോഡ഼നേ വാലീ ഭാഷാ ഹിംദീ ഹീ ഹോ സകതീ ഹൈ . വേ ഉന്ഹേം ഹിംദീ കേ മാധ്യമ സേ ശിക്ഷാ ദേനേ ലഗേ .
ഭാരത ലൌടകര ഗാംധീ ജീ നേ പൂരേ ദേശ കാ ഭ്രമണ കിയാ . ഉന്ഹേം യഹ ദേഖകര ആശ്ചര്യ ഹുആ കി ദേശ കേ ജ്യാദാതര ഹിസ്സോം മേം ലോഗ ആസാനീ സേ ഹിംദീ സമഝ ലേതേ ഹൈം . ജിന പ്രദേശോം മേം ലോഗോം കോ ഹിംദീ സമഝനേ മേം ദിക്കത ഹോതീ ഥീ, ഗാംധീ ജീ നേ വഹാം ഹിംദീ പ്രചാര സഭാഓം കീ സ്ഥാപനാ കീ .
ഹിംദീ അപനേ ദേശ കീ ഭാഷാ ഹൈ . ലോഗോം കേ അംദര സ്വരാജ കേ ലിഏ ലഡ഼നേ കീ ശക്തി തഭീ ആ സകതീ ഹൈ ജബ ഉനകേ മന മേം സ്വഭാഷാ ഔര സ്വദേശീ കേ പ്രതി സമ്മാന കാ ഭാവ ഹോ, ഗാംധീ ജീ കാ യഹ പക്കാ വിശ്വാസ ഥാ . വിദേശീ സരകാര യഹാം സേ കപാസ ഇംഗ്ലൈംഡ ലേ ജാതീ ഥീ ഔര വഹാം കീ മിലേം ഇസസേ കപഡ഼ാ തൈയാര കര ഹിംദുസ്താന മേം ബേചതീ ഥീം . ഇസസേ ദേശവാസിയോം കാ പൈസാ വിദേശ ചലാ ജാതാ ഥാ . ഗാംധീ ജീ നേ ദേശ മേം ചര്ഖേ പര സൂത കാതനേ കാ അഭിയാന ചലായാ . ഇസസേ ഗാംവ കേ ലോഗോം കോ രോജ്രഗാര മിലനേ ലഗാ ഔര ഭാരത കാ സ്വാഭിമാന ഭീ ജാഗ ഉഠാ . ഗാംധീ ജീ കേ ഇശാരേ പര സ്വരാജ കേ ആംദോലന മേം കൂദനേ കേ ലിഏ ലാഖോം നൌജവാന തൈയാര ഹോ ഗഏ . ഇനമേം മഹിലാഓം കീ ഭീ അച്ഛീ സംഖ്യാ ഥീ . ദേശ കേ ഇന നൌജവാനോം, സ്ത്രീ-പുരുഷോം കേ ത്യാഗ ഔര ബലിദാന സേ ഭാരത കോ ആജ്രാദീ മിലീ . ഗാംധീ ജീ കാ യഹ മാനനാ ഥാ കി ഇസ അമൂല്യ സ്വതംത്രതാ കോ ബനാഏ രഖനേ കേ ലിഏ ഹമേം സ്വഭാഷാ ഔര സ്വദേശീ പര അഭിമാന കരനാ ചാഹിഏ .







പാഠ - 51
ഹിംദീ കാ മഹത്വ
ഹിംദീ പഖവാഡ഼േ കേ അവസര പര ഇസ ബാര അധികാരിയോം കേ ലിഏ വാദ-വിവാദ പ്രതിയോഗിതാ കാ വിഷയ രഖാ ഗയാ "സംഘ കീ രാജഭാഷാ ഹിംദീ ഹീ ക്യോം ? " വിഷയ ബഡ഼ാ രോചക ഥാ ഇസലിഏ ശ്രോതാഓം സേ കാംഫ്രേസ ഹാല പൂരാ ഭര ഗയാ .
സബസേ പഹലേ " ക " നേ അപനാ പക്ഷ രഖാ, " ആജ സംസാര മേം കുല ബാരഹ ഭാഷാ പരിവാരോം കീ ഭാഷാഏം ബോലീ ഔര വ്യവഹാര മേം ലാഈം ജാതീ ഹൈം . ഹമാരേ ദേശ മേം ബാഈസ ഭാഷാഏം സംവിധാന കീ ആഠവീം അനുസൂചീ മേം ദര്ജ ഹൈം .
സംവിധാന ബനാനേ വാലോം നേ യഹ ജ്രരൂംരീ സമഝാ കി ദേശ മേം ഐസീ ഭാഷാ ഹോനീ ചാഹിഏ, ജിസേ സബ ലോഗ ആസാനീ സേ ബോല-സമഝ സകേം . ഇസസേ ലോഗ ഏക-ദൂസരേ കേ നജദീക ആ സകേംഗേ, തബ യഹ തയ ഹുആ കി ഹിംദീ കോ ഹീ ഐസീ ഭാഷാ കാ ദര്ജാ ദിയാ ജാഏ . സംവിധാന കേ അനുച്ഛേദ 343 മേം യഹ കഹാ ഗയാ ഹൈ കി സംഘ സരകാര കേ കാമകാജ കീ ഭാഷാ ദേവനാഗരീ ലിപി മേം ലിഖീ ഗഈ ഹിംദീ ഹോഗീ . അംകോ കേ രൂംപ മേം " ഭാരതീയ അംകോം " കാ അംതര്രാഷ്ട്രീയ രൂംപ പ്രയുക്ത ഹോഗാ . ഇസീ കേ സാഥ സംവിധാന കേ അനുച്ഛേദ 351 മേം യഹ കഹാ ഗയാ ഹൈ കി ഹിംദീ ഭാഷാ കാ പ്രചാര ഔര വികാസ കരനേ കീ ജിമ്മേദാരീ കേംദ്ര സരകാര പര ഹോഗീ . ഹിംദീ കേ വികാസ കേ ലിഏ ജ്രരൂംരീ ഹോഗാ കി ജഹാം ഭീ ആവശ്യക ഹോ, ഹിംദീ അപനീ ശബ്ദ സംഖ്യാ ബഢ഼ാനേ കേ ലിഏ മുഖ്യ രൂംപ സേ സംസ്കൃത തഥാ ഗൌണ രൂംപ സേ അന്യ ഭാരതീയ ഭാഷാഓം സേ ശബ്ദ ലേ സകേഗീ - ഇസ പ്രകാര സ്പഷ്ട ഹൈ കി ഹിംദീ കോ ഹമാരേ യഹാം ഏക ഐസീ ഭാഷാ മാനാ ഗയാ ജിസേ രാഷ്ട്ര കേ സബ ലോഗ ബോല സകേം ഔര ഉസമേം കാമകാജ കര സകേം .
ഇസകേ ബാദ " ഖ " നേ അപനേ വിചാര ഇസ പ്രകാര വ്യക്ത കിഏ, " ഹിംദീ സംഘ കേ സരകാരീ കാമകാജ യാനീ വിധായികാ, ന്യായപാലികാ ഔര കാര്യപാലികാ മേം പ്രയുക്ത ഹോനേ വാലീ രാജഭാഷാ ഹീ നഹീം ബല്കി ഭാരത ദേശ കീ രാഷ്ട്രഭാഷാ ഭീ ഹൈ . രാജഭാഷാ സംഘ സരകാര അഥവാ രാജ്യ സരകാര കേ കാമകാജ കീ ഭാഷാ ഹൈ . ഭാരത സംഘ കീ രാജഭാഷാ ജഹാം ഹിംദീ ഹൈ വഹീം രാജ്യ സരകാരോം കീ രാജഭാഷാ ഉനകേ രാജ്യ മേം ബോലീ ജാനേ വാലീ ഭാഷാ ഹോതീ ഹൈ ജൈസേ തമിലനാഡു കീ രാജഭാഷാ തമില ഹൈ, കര്നാടക കീ കന്നഡ഼, ആംധ്ര പ്രദേശ കീ തേലഗു, കേരല കീ മലയാലമ ഹൈ. ഇസീ തരഹ അന്യ രാജ്യോം കീ ഭീ അപനീ-അപനീ രാജഭാഷാഏം ഹൈം . ലേകിന മഹാരാഷ്ട്ര, ഗുജരാത, പംജാബ ആദി രാജ്യോം നേ അപനീ ഭാഷാ കേ സാഥ-സാഥ ഹിംദീ കോ ഭീ രാജഭാഷാ കേ രൂംപ മേം സ്വീകാര കിയാ ഹൈ . ഹിംദീ കാ ക്ഷേത്ര ബഹുത വ്യാപക ഹൈ . ഇസലിഏ ഹിംദീ അപനാനേ സേ വ്യാവസായിക ലാഭ ഭീ മിലതാ ഹൈ . ഗാംധീ ജീ നേ കഹാ ഥാ - " സമസ്ത ഭാരത കേ ലിഏ പ്രാംതീയ ഭാഷാ യാ ഭാഷാഓം കേ സ്ഥാന പര നഹീം, ബല്കി ഉനകേ അതിരിക്ത സംപര്ക ഭാഷാ കേ രൂംപ മേം ഏക സമാന ഭാഷാ ഹോനീ ചാഹിഏ, യഹ ഭാഷാ കേവല ഹിംദീ-ഹിംദുസ്താനീ ഹീ ഹോ സകതീ ഹൈ . "
ഇസകേ ബാദ " ഗ " മംച പര ആഈം . ഉന്ഹോംനേ കഹാ - " ഹിംദീ ഭാരത മേം ഹീ നഹീം, വിദേശോം മേം ഭീ പ്രചലിത ഹൈ . ഹിംദീ കേ ഗാനേ ഔര ഫ഼ില്മേം ഭാരത മേം ഹീ നഹീം, വിശ്വ കേ കഈ ദേശോം മേം ലോകപ്രിയ ഹൈം . ഭാഷാ ശാസ്ത്രീ കഹതേ ഹൈം കി യഹ വിശ്വ കീ സരലതമ ഭാഷാ ഹൈ . ദേശ കേ ബാഹര ഭീ ലോഗ ബഡ഼ീ സംഖ്യാ മേം ഹിംദീ ബോലതേ ഹൈം . മോരീശസ, ഫ഼ിജീ, സൂരീനാമ, ത്രിനിദാദ, ഗുയാനാ, ദക്ഷിണ അഫ്രീകാ, നേപാല, ഥാഇലൈംഡ, സിംഗാപുര, ഇംഡോനേശിയാ, ജാപാന, ചീന, രൂംസ, അഫഗാനിസ്താന, ആസ്ട്രേലിയാ, യൂരോപ, പശ്ചിമീ ഏശിയാ ആദി ദേശോം മേം ഹിംദീ ബോലീ ജാതീ ഹൈ . ഹിംദീ വിശ്വ കേ 50-60 വിശ്വവിദ്യാലയോം മേം ഏക വിഷയ കേ രൂംപ മേം പഢ഼ാഈ ജാതീ ഹൈ . ബോലനേ വാലോം കീ സംഖ്യാ കേ ആധാര പര ഹിംദീ കാ വിശ്വ മേം തീസരാ സ്ഥാന ഹൈ .
ഭാരത കേ സ്വതംത്രതാ ആംദോലന മേം ഭീ ഹിംദീ നേ ഏക കഡ഼ീ കേ രൂംപ മേം കാര്യ കിയാ . ഹിംദീ കീ അപരിമിത ക്ഷമതാ കോ പഹചാന കര മഹാത്മാ ഗാംധീ, മഹാദേവ ഗോവിംദ രാനാഡേ, വിനോബാ ഭാവേ, രാജഗോപാലാചാരീ, സുഭാഷ ചംദ്ര ബോസ, സുനീതി കുമാര ചടര്ജീ ആദി നേ ഇസകീ ഭൂരി-ഭൂരി പ്രശംസാ കീ ഹൈ .
യഹാം പര ഹമേം ഗാംധീ ജീ കീ യഹ ബാത യാദ രഖനീ ചാഹിഏ കി ജിസ പ്രകാര ദക്ഷിണ വാലോം കേ ലിഏ ഹിംദീ സീഖനാ ജരൂംരീ ഹൈ, ഉസീ തരഹ ഹിംദീ വാലോം കോ ഭീ ദക്ഷിണ കീ ഭാഷാഏം ഭീ സീഖനീ ചാഹിഏ .
അംത മേം " ഘ " നേ കഹാ,- " ഹമാരേ ഉപനിഷദ കഹതേ ഹൈം : " ഭാഷാ കേ ബഗൈര ന സത്യ കോ പഹചാനാ ജാ സകതാ ഹൈ, ന അസത്യ കോ . ന അച്ഛേ ഗുണോം കോ, ന ബുരേ ഗുണോം കോ . ന സുഖ കോ പഹചാന സകതേ ഹൈം, ന ദുഖ കോ . ഇന സബകീ പഹചാന ഭാഷാ സേ ഹോതീ ഹൈ . ഇസലിഏ ഭാഷാ പര മനന കരോ . " മേരേ വിചാര സേ കിസീ ഭീ സമാജ കോ ഏകതാ കേ സൂത്ര മേം ബാംധനേ കാ മഹത്വപൂര്ണ കാര്യ ഭാഷാ കരതീ ഹൈ . ഹിംദീ ദേശ കോ ഏകതാ കേ സൂത്ര മേം ബാംധനേ കീ താകത രഖതീ ഹൈ, ഇസലിഏ "ഹിംദീ ഹീ ക്യോം ? " കാ ഉത്തര സ്വയം ഹീ മില ജാതാ ഹൈ .
ഇസ പ്രതിയോഗിതാ മേം ശാമില ചാരോം അധികാരിയോം കോ പുരസ്കൃത കിയാ ഗയാ .








ആവേദന പത്ര കാ നമൂനാ
ആകസ്മിക അവകാശ കേ ലിഏ

സേവാ മേം
അവര സചിവ (പ്രശിക്ഷണ)
ഗൃഹ മംത്രാലയ, രാജഭാഷാ വിഭാഗ,
ഭാരത സരകാര, നഈ ദില്ലീ - 110003.

മഹോദയ,
മുഝേ ദോ ദിന സേ ബുഖാര ഹൈ ഇസലിഏ മൈം കാര്യാലയ ആനേ മേം അസമര്ഥ ഹൂം . കൃപയാ മുഝേ ദോ ദിന അര്ഥാത് 14.6.2004 സേ 15.6.2004 കാ ആകസ്മിക അവകാശ പ്രദാന കരേം .
ഭവദീയ,
ഹ /-
(ക.ഖ.ഗ.)
ദിനാംക - 14.6.2004 നഈ ദില്ലീ സഹായക
പതാ- ഏ/15, പംഡാരാ രോഡ,

അന്യ സ്ഥിതിയാം :
1. മുഝേ അപനേ ബച്ചേ കേ പ്രവേശ കേ സംബംധ മേം വിദ്യാലയ ജാനാ പഡ഼ രഹാ ഹൈ .
2. മുഝേ അപനേ പിതാജീ കീ ജാംച കരാനേ ഹേതു ഡാക്ടര കേ പാസ ജാനാ ഹൈ .
3. മുഝേ ഘര കീ മരമ്മത കരാനീ ഹൈ .
4. മേരീ പത്നീ/മേരേ പതി കല ദോപഹര കീ ഗാഡ഼ീ സേ ആ രഹീ/രഹേ ഹൈം, ഇസലിഏ മുഝേ ഉന്ഹേം ലേനേ കേ ലിഏ സ്ടേശന ജാനാ ഹൈ .
5. മുഝേ കല സാക്ഷാത്കാര ദേനേ ജാനാ ഹൈ .
കാര്യാലയ മേം പ്രയുക്ത ഹോനേ വാലീ നേമീ ടിപ്പണിയാം -
നമൂനാ - 1
1. ആദേശ കേ ലിഏ .
2. ആവശ്യക കാര്രവാഈ കേ ലിഏ .
3. ഹസ്താക്ഷര കേ ലിഏ .
4. മസൌദാ അനുമോദന കേ ലിഏ .
5. അവലോകന/ദേഖനേ കേ ലിഏ .
6. വിചാര കേ ലിഏ .
7. ആദേശ കേ ലിഏ പ്രസ്തുത ഹൈ .
8. ദേരീ കേ ലിഏ ഖേദ ഹൈ .
9. ചര്ചാ കീജിഏ .
10. കൃപയാ ബാത കരേം .
11. ഇസേ ഫ഼ാഇല കേ സാഥ രഖിഏ .
12. സഭീ കോ ദിഖാകര ഇസേ ഫ഼ാഇല കര ദീജിഏ .
13. മാമലാ വിചാരാധീന ഹൈ .
14. സംസ്വീകൃതി/മംജൂരീ പത്ര കാ മസൌദാ അനുമോദന കേ ലിഏ പ്രസ്തുത ഹൈ .
15.പ്രസ്താവ അപനേ ആപ മേം സ്പഷ്ട ഹൈ.

നമൂനാ-2
1. സിഫ഼ാരിശ കീ ജാതീ ഹൈ .
2. സ്മരണ-പത്ര/അനുസ്മാരക ഭേജിഏ .
3. മൈം ഊപര "ക" സേ സഹമത ഹൂം .
4. ഇസകാ ഹമാരേ വിഭാഗ സേ സംബംധ നഹീം ഹൈ .
5. തത്കാല സൂചിത കര ദീജിഏ .
6. ആഗേ കോഈ കാര്രവാഈ അപേക്ഷിത നഹീം ഹൈ .
7. ഉത്തര കാ മസൌദാ തൈയാര കീജിഏ .
8. സ്വച്ഛ പ്രതി ഹസ്താക്ഷര കേ ലിഏ പ്രസ്തുത ഹൈ .
9. യഥാ പ്രസ്താവ അനുമോദിത .
10. ഇസകാ ഉത്തര ആജ ഹീ ഭേജിഏ .
11. പത്ര സംബദ്ധ വിഭാഗ കോ ഭേജാ ജാ രഹാ ഹൈ .

നമൂനാ-3
1. കൃ. ആദേശ/അനുദേശ (ഹിദായതേം) ദേം .
2. കൃ. മാമലേ പര ആവശ്യക കാര്രവാഈ കരേം .
3. കൃ. വ്യയ കേ ലിഏ മംജൂരീ/സംസ്വീകൃതി പ്രാപ്ത കരേം .
4. കൃപയാ പാവതീ/പ്രാപ്തി സൂചനാ ഭേജേം .
5. ദേഖ ലിയാ, ധന്യവാദ .
6. കൃ. ചര്ചാ കേ അനുസാര ടിപ്പണീ തൈയാര കരേം .
7. ടിപ്പണീ സേ സഹമത ഹൂം . ആദേശ ജാരീ കരേം .
8. ഇസേ സചിവ കേ പാസ ഭേജനാ ജ്രരൂംരീ ഹൈ/നഹീം ഹൈ .
9. ഇസ ആദേശ കോ സഭീ കോ ദിഖാ കര ഫ഼ാഇല കര ദീജിഏ .